W dniu 26 listopada 2013 r. weszła w życie dyrektywa Parlamentu Europejskiego 2013/50/UE z dnia 22 października 2013 r. zmieniająca dyrektywę 2004/109/WE. W ślad za nią radykalnej zmianie ulec może transparentność spółek i europejskich giełd, w tym polskiego rynku kapitałowego. W rezultacie znacznie może się obniżyć bezpieczeństwo obrotu i akcjonariuszy.
Najważniejsze zmiany
Najistotniejsza zmiana przepisów unijnych dotyczy zakazu ustanawiania przez Państwa macierzyste obowiązków publikacji raportów okresowych innych niż raporty roczne i półroczne. Jednocześnie w drodze wyjątku od tego zakazu dyrektywa przewiduje możliwość nałożenia przez poszczególne państwa obowiązku przekazywania innych raportów okresowych niż wyżej wymienione, ale pod warunkiem, że nie będą one stanowić nieproporcjonalnego obciążenia finansowego, w szczególności dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz że treść wymaganych dodatkowych informacji finansowych będzie proporcjonalna do czynników przyczyniających się do podejmowania decyzji inwestycyjnych przez inwestorów. W ocenie Komisji Europejskiej obowiązek publikacji m.in. raportów kwartalnych stanowi znaczne obciążenie dla małych i średnich firm, których papiery znajdują się w obrocie na rynkach regulowanych, a obowiązek ten nie jest konieczny dla ochrony inwestorów i zniechęca do inwestycji długoterminowych. Zdanie SII jest całkowicie odmienne.
SII przekazało opinię do KNF
W ostatnim czasie KNF zbierała opinie uczestników rynku na temat transpozycji treści dyrektywy do polskich przepisów. SII w przesłanym do KNF pod koniec ubiegłego tygodnia stanowisku przedstawiło liczne argumenty za pozostawieniem w polskich przepisach regulacji dotyczących raportów kwartalnych, wnioskując przy tym aby KNF podjęła wszelkie możliwe działania i kroki celem doprowadzenia do sytuacji, w której na spółki nałożony zostanie wymóg publikacji takich raportów. Stowarzyszenie wyraziło także stanowczy sprzeciw wobec możliwości likwidacji raportów kwartalnych podnosząc, że doprowadzenie polskich regulacji do takiego stanu prawnego jest bezwzględnie niedopuszczalne i niebezpieczne dla rynku.
Raporty kwartalne nie przeciążają spółek
SII w swoim stanowisku zwróciło też uwagę, że obecność na rynku regulowanym z założenia wiąże się z koniecznością spełniania wielu kryteriów i działań przez spółki, a z obrotu wyklucza się spółki w likwidacji, czy spółki stanowiące zagrożenie dla bezpieczeństwa obrotu lub interesu inwestorów. To z kolei oznacza, ze do obrotu na rynku regulowanym powinny trafiać przede wszystkim podmioty profesjonalne. Przy czym już od dłuższego czasu obowiązują regulacje, które ograniczają wymogi publikacji raportów kwartalnych do I i III kwartału. Jednocześnie niemal każdy profesjonalny podmiot na bieżąco kontroluje swój standing finansowy, prowadzi stały monitoring finansów i praktycznie po każdym zakończonym miesiącu dysponuje kompleksowymi analizami i danymi finansowymi. Co do zasady należy więc przyjąć, że wszyscy emitenci, których walory znajdują się w obrocie na rynku regulowanym to podmioty, których charakter i skala prowadzonej działalności zapewnia możliwość sporządzania kwartalnych sprawozdań w sposób nieuciążliwy i nie stanowiący znacznego obciążenia zarówno pod względem kosztowym, jak i organizacyjnym. Co więcej, dotychczasowa praktyka pokazuje, iż emitenci giełdowi nie mają problemów z wypełnianiem obowiązku związanego z publikowaniem raportów kwartalnych. Istotne jest też, że zawartość raportów kwartalnych jest znacznie ograniczona wobec raportów półrocznych i rocznych i nie wymaga dodatkowego audytu. Co więcej obowiązek publikacji raportów kwartalnych nałożony jest obecnie także na rynku NewConnect, gdzie wielkość i skala działalności podmiotów jest nierzadko symboliczna w porównaniu ze spółkami z rynku regulowanego, a mimo to wiele z tych spółek nie ma problemu z wypełnieniem obowiązków sprawozdawczych. Należy więc postawić jednoznaczną tezę, iż publikacja raportów kwartalnych nie stanowi znacznego obciążenia dla firm giełdowych. Emitenci decydując się na obecność na rynku regulowanym świadomi są takich obciążeń, a mimo to decydując się na debiut giełdowy uznając, że takie obciążenia nie stanowią bariery dla obecności spółki na giełdzie, a jej obecność w obrocie daje liczne inne korzyści. Świadczą o tym chociażby od lat utrzymujące się bardzo dobre statystyki debiutów na polskim rynku. Poza tym, to inwestorzy obejmują akcje, przekazując spółkom nierzadko bardzo duży kapitał, więc mają prawo oczekiwać od nich transparentności.
Kluczowe bezpieczeństwo inwestorów
W piśmie kierowanym do KNF Stowarzyszenie zwróciło też szczególną uwagę na bezpieczeństwo obrotu, wskazując, że dla jego zapewnienia niezbędne jest dostarczenie uczestnikom rynku możliwe szerokiego i równego dostępu do informacji. Tymczasem wobec treści dyrektywy, która umożliwiać będzie publikacje raportu półrocznego nawet pod koniec września w przypadku roku obrotowego zaczynającego się w styczniu, mogłoby dojść do sytuacji, kiedy wobec likwidacji raportów kwartalnych inwestorzy pierwsze informacje o sytuacji finansowej spółki w danym roku obrotowym uzyskaliby po 9 miesiącach od jego rozpoczęcia. Taka sytuacja byłaby dla inwestorów skrajnie niebezpieczna, niedopuszczalna, a do tego rodziłaby zwiększone ryzyko ujawnienia i wykorzystania informacji poufnych. Ponadto znaczącemu wydłużeniu uległaby czasowa dysproporcja informacyjna między większościowymi akcjonariuszami, którzy nierzadko zasiadają w organach spółek, a mniejszościowymi uczestnikami rynku. Co więcej w tak długim okresie braku informacji finansowych wobec dynamicznie zmieniającego się otoczenia makroekonomicznego i również wewnętrznej sytuacji spółek, nierzadko z kwartału na kwartał istotnie zmienia się ich sytuacja finansowa. Wobec tego brak raportu uniemożliwiałby reakcję inwestora choćby na istotne pogorszenie wyników spółki, czy na symptomy świadczące o zagrożeniu płynności. Z kwartału na kwartał czasami może dojść do postępowania upadłościowego. Jednocześnie fakty potwierdzają, że ani dla funduszy inwestycyjnych, ani dla inwestorów indywidualnych raporty kwartalne nie stanowią przeszkody do budowania długoterminowych strategii inwestycyjnych, a wręcz przeciwnie, nierzadko ułatwiają, a przy tym pozwalają na elastyczne reagowanie względem zwiększania bądź zmniejszania danych pozycji w długim horyzoncie czasowym. Przyjmowanie długoterminowych wizji inwestycyjnych nie musi zatem stać i nie stoi w sprzeczności z zachowaniem możliwości publikacji raportów kwartalnych.
Reasumując, w ocenie SII obecnie obowiązująca częstotliwość publikowania sprawozdań finansowych przez giełdowe spółki jest adekwatna do potrzeb inwestorów i obciążeń po stronie spółek i jest konieczna dla ochrony interesu inwestorów i bezpieczeństwa obrotu. Likwidacja raportów kwartalnych wobec wzrostu zagrożenia obrotem, mogłaby przy tym w ocenie SII prowadzić do odpływu inwestorów z rynku. Wobec powyższego w ocenie SII likwidacja raportów kwartalnych jest niedopuszczalna.
