W związku z wkrótce rozpoczynającym się terminem przyjmowania zapisów w ramach ogłoszonego wezwania na akcje spółki AviaAM Leasing AB, który przypada na dzień 7 marca 2018 r., jak również w związku z przypadającym na dzień 2 marca 2018 r. dniem rejestracji uczestnictwa w nadzwyczajnym walnym zgromadzeniu spółki zwołanym na dzień 9 marca 2018 r. w celu podjęcia uchwały w sprawie zniesienia dematerializacji akcji spółki, Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych skierowało do Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych, jak również do Komisji Nadzoru Finansowego pismo w przedmiotowej sprawie. Oba pisma są wynikiem zarówno wątpliwości prawnych odnoszących się do warunków, jakie muszą być spełnione w przypadku potencjalnego wykluczenia tej spółki z obrotu, jak również wynikiem obaw po stronie akcjonariuszy mniejszościowych, że mogą być potraktowani w sposób naruszający ich interes.
O co wnioskuje SII?
W piśmie skierowanym do Zarządu Giełdy SII zwróciło się m.in. z wnioskiem o skorzystanie przez GPW z prerogatyw przyznanych w § 32 Regulaminu Giełdy i podjęcie uchwały uzależniającej zgodę na wykluczenie akcji AviaAM Leasing AB z obrotu na rynku regulowanym od spełnienia dodatkowych warunków w postaci:
- ogłoszenia przez akcjonariuszy większościowych wezwania do zapisywania się na sprzedaż akcji tej spółki przez wszystkich pozostałych akcjonariuszy oraz
- podjęcia przez organ stanowiący tej spółki, większością 9/10 głosów oddanych w obecności akcjonariuszy reprezentujących przynajmniej połowę kapitału zakładowego, uchwały o wyrażeniu zgody na wycofanie akcji tej spółki z obrotu giełdowego.
Stowarzyszenie podniosło w piśmie, iż stanowisko Zarządu GPW może mieć bardzo istotny wpływ nie tylko na wynik wezwania delistingującego ale również na frekwencję ze strony akcjonariuszy mniejszościowych podczas walnego zgromadzenia, a w konsekwencji na wynik głosowania nad uchwałą dotyczącą zgody na wycofanie akcji AviaAM Leasing AB z obrotu na rynku regulowanym.
Wątpliwości prawne
Uzasadniając wniosek o zastosowanie przez Zarząd Giełdy prerogatyw z § 32 Regulaminu Giełdy Stowarzyszenie wskazało w piśmie, że zgodnie z informacją zawartą w wezwaniu do zapisywania się na sprzedaż akcji AviamAM Leasing AB, ogłoszone ono zostało na podstawie artykułu 91 ustęp 6 w związku z artykułem 92 pkt 4) oraz artykułem 90a ustęp 1 Ustawy o Ofercie Publicznej. Jak wynika zaś z treści artykułu 92 pkt 4) tejże ustawy wycofanie z obrotu na rynku regulowanym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej akcji spółki publicznej z siedzibą w innym państwie, które są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wymaga zniesienia dematerializacji w trybie i na warunkach określonych w art. 91 Ustawy o Ofercie Publicznej. Należy przy tym podnieść, że z redakcji przepisu wynika, iż wymaga on zastosowania całej procedury z art. 91 tejże ustawy, a nie wyłącznie wybranych regulacji. Z tym zastrzeżeniem, że „obowiązek ogłoszenia wezwania dotyczy akcji tej spółki, które zostały nabyte w wyniku transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i są zapisane na rachunkach papierów wartościowych prowadzonych na tym terytorium według stanu na koniec drugiego dnia od dnia ogłoszenia tego wezwania”.
Jakie wnioski?
Z literalnego brzmienia art. 92 pkt 4) Ustawy o Ofercie Publicznej wynikałoby więc, że do zniesienia dematerializacji akcji konieczne jest podjęcie przez walne zgromadzenie spółki AviaAM Leasing AB większością 9/10 głosów oddanych w obecności akcjonariuszy reprezentujących przynajmniej połowę kapitału zakładowego uchwały o zniesieniu dematerializacji akcji oraz ogłoszenie uprzedniego wezwania do zapisywania się na sprzedaż akcji tej spółki przez wszystkich pozostałych akcjonariuszy.
Należy jednak mieć na uwadze, że przepis został powołany w wezwaniu w związku z art. 90a ust. 1) Ustawy o Ofercie Publicznej, co może skutkować powstaniem rozbieżności interpretacyjnych. Ich wyrazem są m.in. publikacje prasowe wskazujące, że do podjęcia uchwały w sprawie zniesienia dematerializacji wystarczy 75% głosów, czyli tyle, ile wzywający mają już obecnie. Zarówno Puls Biznesu w artykule z dnia 15 lutego 2018 r., pt. „AviaAM odleci z parkietu”, jak i Gazeta Giełdy Parkiet w artykule z dnia 15 lutego 2018 r., pt. „Firma Haifo wzywa do sprzedaży akcji AviaAM Leasing” informowały, że do podjęcia uchwały w sprawie zniesienia dematerializacji zastosowanie będzie miało prawo kraju, w którym AviaAM Leasing AB ma siedzibę, czyli prawo litewskie. Zgodnie zaś z litewskim przepisami do podjęcia uchwały w sprawie zniesienia dematerializacji akcji wystarczy 75%, głosów na walnym zgromadzeniu, co oznaczałoby, że do wykluczenia akcji dojdzie bez względu na wynik wezwania.
Niezbędne pilne stanowisko GPW i KNF
Mając na uwadze, że jednoznaczne określenie progu większości głosów potrzebnych do podjęcia uchwały w sprawie zniesienia dematerializacji akcji może stanowić istotny impuls przy podejmowaniu decyzji w sprawie rejestracji uczestnictwa w walnym zgromadzeniu AviaAM Leasing AB zwołanym na 9 marca 2018 r. Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych wskazało w piśmie do Giełdy na pilną potrzebę zajęcia publicznego stanowiska przez Zarząd Giełdy w przedmiocie zastosowania § 32 Regulaminu Giełdy i określenia dodatkowych warunków od spełnienia których uzależnione będzie wykluczenie akcji AviaAM Leasing AB z obrotu na rynku regulowanym. SII podniosło w piśmie, że publiczne przedstawienie przez Zarząd Giełdy warunków wykluczenia akcji AviaAM Leasing AB z obrotu na GPW w Warszawie przysłuży się nie tylko zwiększeniu transparentności rynku, ale przede wszystkim zapewni większy poziom ochrony praw i interesów akcjonariuszy mniejszościowych. SII podkreśliło także, że wobec złożoności sytuacji prawnej, związanej w wycofaniem z obrotu akcji spółki mającej siedzibę na Litwie, w szczególności kolizji polskiego prawa z prawem litewskim, należy zwrócić szczególną uwagę na potrzebę zapewnienia, aby do wykluczenia akcji AviamAM AB z obrotu na GPW w Warszawie doszło z poszanowaniem wzajemnych praw i interesów wszystkich uczestników rynku. Wycofanie akcji z obrotu, bez zapewnienia wymogu podjęcia uchwały w sprawie wyrażenia zgody na zniesienie dematerializacji akcji większością 9/10 głosów mogłoby się odbyć ze szkodą dla akcjonariuszy mniejszościowych.
Pismo z prośbą o zajęcie stanowiska w przedmiocie interpretacji przepisów dot. niniejszej sprawy, SII skierowało także do Komisji Nadzoru Finansowego. W odpowiedzi, Komisja w dniu 5 marca przekazała do Stowarzyzenia stanowisko w przedmiotowej sprawie. Zgodnie ze stanowiskiem KNF, progiem wymaganym dla podjęcia uchwały o zniesieniu dematerialzacji akcji jest próg 75% głosów (zgody z regulacjami obowiązującymi na Litwie).
Opinia KNF:
"W nawiązaniu do Państwa pisma z dnia 27 lutego 2018 r. przesłanego pocztą elektroniczną, Urząd Komisji Nadzoru Finansowego przedstawia następujące stanowisko w sprawie.
Art. 92 pkt 3 i 4 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (dalej: „ustawa o ofercie publicznej”) odnosi się do wycofania z obrotu na rynku regulowanym Rzeczpospolitej Polskiej akcji spółek z siedzibą w innym państwie, które są jednocześnie przedmiotem obrotu w innym państwie (dual listing), jak również tych, które są dopuszczone do obrotu wyłącznie na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.
W obu przypadkach w celu wycofania akcji spółki publicznej obrotu z obrotu na rynku regulowanym w Polsce wymagane jest zastosowanie procedury zniesienia dematerializacji akcji przewidzianej w art. 91 ustawy o ofercie publicznej, z modyfikacjami wynikającymi ze specyfiki zagranicznej spółki publicznej. W odniesieniu do obowiązku ogłoszenia wezwania, wymagane jest ono jedynie w stosunku do tych akcji spółki, które zostały nabyte na rynku regulowanym prowadzonym na terytorium RP i pozostają zapisane na rachunkach papierów wartościowych w ramach systemu depozytu papierów wartościowych według stanu na koniec drugiego dnia od dnia ogłoszenia tego wezwania. Natomiast w odniesieniu do wymogów określonych w art. 91 ust. 4 i 5 zastosowanie ma ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. Prawo prywatne międzynarodowe (Dz.U. z 2015 r. poz. 1792). Art. 17 ust. 3 pkt 5 ww. ustawy ustanawia regułę kolizyjną, z której wynika konieczność stosowania prawa właściwego zgodnie z miejscem siedziby (ewentualnie prawa, na podstawie którego osoba prawa została utworzona) do kompetencji i zasad działania organów osoby prawnej.
Mając powyższe na uwadze, w przypadku spółki AviaAm Leasing AB z siedzibą na terytorium Litwy, której akcje są dopuszczone do obrotu wyłącznie na rynku regulowanym w Polsce, tryb umieszczenia w porządku obrad walnego zgromadzenia sprawy podjęcia uchwały o zniesieniu dematerializacji akcji oraz niezbędna większość głosów wymagana dla podjęcia przedmiotowej uchwały podlegają przepisom obowiązującym w państwie siedziby spółki (prawo litewskie)"