Na Liście ostrzeżeń SII oprócz spółek, które nie opublikowały raportu biegłego rewidenta, uwzględniamy również te, w przypadku których audytor odmówił wydania opinii. Tak jest w przypadku 5 firm notowanych na GPW, którym biegli rewidenci odmówili wyrażenia opinii na temat sprawozdań finansowych za 2018 rok. Powody takiego stanu rzeczy wyjaśniamy poniżej.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim, raport roczny (art. 70 ust. 1 pkt. 9) oraz skonsolidowany raport roczny (art. 71 ust. 1 pkt. 9) spółki powinien zawierać m.in. sprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta z badania sprawozdania finansowego. W przypadku odmowy wyrażenia opinii przez audytora, spółka jest wciągana na Listę ostrzeżeń SII.
Sprawdź aktualny skład Listy ostrzeżeń SII
Nie tylko w przypadku odmowy wydania opinii przez biegłego rewidenta emitent może trafić na Listę ostrzeżeń SII. Brak raportu biegłego rewidenta lub negatywna opinia biegłego rewidenta na temat sprawozdania finansowego spółki również kwalifikuje firmę do listy, której aktualizacja odbywa się w każdy dzień roboczy.
Lista ostrzeżeń SII jest autorskim projektem Stowarzyszenia Inwestorów Indywidualnych. Jej publikacja rozpoczęła się 19 lutego 2015 roku. Adresatem listy są wszyscy uczestnicy rynku kapitałowego, w tym w szczególności akcjonariusze spółek publicznych oraz osoby planujące inwestycje na rynku giełdowym. Lista ostrzeżeń SII opiera się na 16 obiektywnych kryteriach kwalifikacji i ma za zadanie ułatwiać procesy analityczne inwestorom oraz selekcję tych emitentów, których papiery wartościowe obarczone są większym ryzykiem, w tym także ryzykiem zawieszenia bądź wykluczenia z obrotu giełdowego.
Drewex
Firma opublikowała raport za 2018 rok w dniu 26 kwietnia 2019 roku, zgodnie z harmonogramem publikacji raportów okresowych na 2019 rok przedstawionym pod koniec stycznia. Jak czytamy w sprawozdaniu z badania rocznego sprawozdania finansowego spółki, biegły rewident odmówił wyrażenia opinii. Powodem tego był fakt, że firma nie prowadziła działalności operacyjnej w roku badanym. Jak podano w sekcji podstawy odmowy wyrażenia opinii, Drewex kolejny rok wykazuje ujemne kapitały własne, które na koniec 2018 roku wyniosły 12,66 mln zł. Mimo że firma znajduje się w procesie upadłości układowej, nie reguluje zobowiązań ratalnych wynikających z układu, a we wprowadzeniu do sprawozdania finansowego jednostka ujawniła zagrożenie kontynuacji działalności.
W związku z powodami odmowy wyrażenia opinii w sprawozdaniu biegłego rewidenta z badania za 2017 rok, w szczególności odnoszącymi się do braku wystarczającej pewności co do kompletności wykazywanych w księgach i sprawozdaniu finansowym zobowiązań powstałych w latach poprzedzających 2017 rok, co oceniliśmy jako istotne i rozległe ryzyko zniekształcenia, nie wyrażamy opinii o sprawozdaniu finansowym - napisano w dokumencie. Drewex znajduje się na Liście ostrzeżeń SII nieprzerwanie od 14 sierpnia 2015 roku.
Drop
Sprawozdanie finansowe za 2018 rok firmy Drop pojawiło się 25 kwietnia. Podstawą odmowy wyrażenia opinii biegłego jest fakt, iż zarząd spółki w sprawozdaniu finansowym oświadczył, że Grupa Kapitałowa nie będzie kontynuowała działalności. Spółki wchodzące w skład grupy kapitałowej zostały postawione w stan likwidacji lub zawiesiły wykonywanie działalności. W takim przypadku spółki wchodzące w skład Grupy Kapitałowej są obowiązane utworzyć rezerwę na przewidywane koszty i straty spowodowane zaniechaniem lub utratą zdolności do kontynuowania działalności. W sprawozdaniu finansowym rezerwa taka nie została utworzona, a jej oszacowanie przez nas jest niewykonalne - czytamy w sprawozdaniu.
Spółka jest również stroną w postępowaniu podatkowym i kontrolnym, mającym na celu zbadanie prawidłowości rozliczeń podatku od towarów i usług. Jak podano w dokumencie, łączna wartość zobowiązań podatkowych to 38 mln zł. Według zarządu, działania organów podatkowych są bezprawne. Na podstawie akt sprawy nie można określić sposobu i skutków przypuszczalnego rozstrzygnięcia opisanej sprawy przez sąd. Niepewność jest tak znacząca, że jej ewentualne skutki mogą w sposób zasadniczy wpłynąć na sytuację finansową jednostki, a tym samym i na sprawozdanie finansowe - napisano. Na Liście ostrzeżeń SII Drop znajduje się od nieprzerwanie od 28 kwietnia 2017 roku.
PBG
Sprawozdaniu niezależnego biegłego rewidenta z badania rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego czytamy, że podstawa odmowy wyrażenia opinii dotyczy w pierwszej kolejności kwestii założenia kontynuacji działania spółek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej. W wyjaśnieniu audytor opisuje powody, dla których zarząd spółki dominującej podjął decyzję o sporządzeniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego przy założeniu kontynuacji działania w dającej się przewidzieć przyszłości, co najmniej 12 kolejnych miesięcy.
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuacji działania grupy i nie zawiera skutków odmiennych zasad wyceny i prezentacji aktywów i zobowiązań, które mogłyby być konieczne, gdyby roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe nie było sporządzone przy założeniu kontynuacji działania - napisano w dokumencie. Dodano również, że audytor nie uzyskał wystarczających dowodów uprawdopodobniających założenia przyjęte przez zarząd w planie przepływów pieniężnych, stanowiących podstawę źródeł finansowania zobowiązań zawartych w układzie. Z powodu wymienionych powyżej powodów, biegły rewident nie był w stanie ocenić słuszności przyjętego założenia.
Oprócz tego audytor nie był w stanie potwierdzić, czy szacunki dotyczące aktywów, zobowiązań i rezerw wpływające na transakcje powiązane z realizowanym procesem układowym, mają szansę się zrealizować. Dodatkowo zarząd spółki dominującej odniósł się również do przyjętego założenia kwalifikacji obligacji do zobowiązań długoterminowych pomimo niespełnienia Warunków Emisji Obligacji na dzień bilansowy - podano.
Wątpliwości biegłego rewidenta dotyczą również wyceny ujętych metodą praw własności w sprawozdaniu finansowym udziałów w spółce Energopol Ukraina o wartości bilansowej 35,6 mln zł.
Kolejnym elementem uzasadniającym odmowę wyrażenia opinii przez audytora jest brak wystarczających dowodów pozwalających na potwierdzenie, że kwoty należności będące przedmiotem sporu wynoszące 39 mln zł objęte odpisem aktualizującym, zostały prawidłowo ujęte i wycenione.
- W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym wartość firmy powstała na przejęciu spółki zależnej Rafako S.A. została ustalona na podstawie danych prowizorycznych. Zarząd spółki dominującej nie dokonał finalnego rozliczenia nabycia. W związku z brakiem ostatecznego rozliczenia nabycia, nie możemy potwierdzić poprawności wartości bilansowej wartości firmy - opisano w raporcie biegłego.
Wątpliwości dotyczą również wyniku testu utraty wartości będącego podstawą utworzenia odpisu aktualizującego wartości bilansowej tej wartości firmy powstałej na przejęciu spółki zależnej Rafako S.A. Zwrócono uwagę, że realizacja założeń leżących u podstaw tych testów zależy przede wszystkim od pozyskania przez spółkę zależną kontraktów oraz pozytywnego zakończenia budowy bloku 910MW dla Elektrowni Jaworzno III.
W związku z istotnym zaangażowaniem jednostki zależnej i Grupy Kapitałowej w realizację tego projektu w postaci zaangażowania kapitału obrotowego, udzielonych gwarancji oraz ze względu na potencjalne kary umowne związane z ewentualnymi opóźnieniami w realizacji projektu, terminowe uruchomienie bloku będzie miało istotny wpływ na przyszłą sytuację Spółki Dominującej i Grupy Kapitałowej w zakresie zarządzania płynnością finansową i na ich sytuację finansową - napisano w dokumencie.
Platynowe Inwestycje
Raport spółki za 2018 rok został opublikowany 30 kwietnia 2019 roku. Podstawą odmowy wyrażenia opinii przez biegłego rewidenta był fakt, że firma od 2015 roku jest stroną postępowania sądowego o uchylenie lub ewentualne stwierdzenie nieważności dwóch podjętych przez Zwyczajne Zgromadzenie Akcjonariuszy Spółki uchwał dotyczących
wyrażenia zgody na wkład niepieniężnych oraz zbycie przedsiębiorstwa spółki na rzecz spółki A. Drągowski Sp. z o.o. i wyrażenia zgody na zbycie nabytych udziałów w tej spółce osobom fizycznym, a w przypadku niezarejestrowania podwyższenia kapitału zakładowego wyrażenie zgody na zrzeczenie się Platynowe Inwestycje SE Sprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta z badania Misters Audytor Adviser Sp. z o.o. 3 prawa otrzymania udziałów oraz prawa domagania się zwrotu przedmiotowego aportu wniesionego do spółki w zamian za świadczenie pieniężne w wysokości 4,5 mln zł. Spółka uznaje roszczenia za bezzasadne wniosła o oddalenie powództwa w całości. W dniu 17 października 2018 Sąd wydał wyrok uchylający obie zaskarżone uchwały, jednakże do wyroku została wniesiona apelacja. Nie byliśmy w stanie uzyskać odpowiednich i wystarczających dowodów badania, na podstawie których moglibyśmy ocenić wpływ ewentualnej przegranej na sytuację spółki - napisano w raporcie biegłego rewidenta.
Kolejnym elementem był fakt, że spółka sporządziła sprawozdanie finansowe przy założeniu kontynuacji działalności, a zdaniem audytora występuje znacząca niepewność, co do prowadzenia dalszej działalności przez spółkę. Jak czytamy w dokumencie, w 2018 roku firma poniosła stratę w wysokości 960 tys. zł, na koniec 2018 roku zobowiązania krótkoterminowe przewyższały aktywa obrotowe, a suma bilansowa spółki zmniejszyła się o 6,5 mln zł na skutek skupu i umorzenia akcji własnych.
Wątpliwości budzi również kwestia posiadanych przez spółkę kryptowalut, które na mocy umowy zostały oddane na przechowanie osobie fizycznej powiązanej ze spółką. Audytor na podstawie zebranych dowodów badania nie mógł potwierdzić istnienia wskazanych jednostek kryptowaluty bitcoin i sprawowania kontroli nad nimi przez spółkę.
ZM Henryk Kania
W sprawozdaniu niezależnego biegłego rewidenta z badania rocznego sprawozdania finansowego wyszczególniono 5 powodów uniemożliwiających audytorowi wyrażenie opinii na temat raportu spółki. Pierwszy z nich dotyczy pozycji pozostałe należności krótkoterminowe. Na koniec 2018 oraz 2017 roku, spółka prezentuje wierzytelność z tytułu przekazanej zaliczki na zakup udziałów w kwocie 96,5 mln złotych, która wynika z umowy zawartej w dniu 23 września 2013 roku. Jej przedmiotem było zobowiązanie się przez kontrahenta spółki do nabycia i sprzedaży udziałów Staropolskie Specjały Sp. z o.o. Termin realizacji umowy był kilkakrotnie przedłużany. Zarząd Spółki nie udostępnił nam aktualnych danych finansowych kontrahenta oraz innych informacji potwierdzających możliwość uzyskania korzyści ekonomicznych z tego aktywa - napisano w raporcie biegłego rewidenta.
Drugim powodem odmowy wyrażenia opinii były Należności z tytułu dostaw i usług od innego kontrahenta spółki, które na koniec 2018 roku wynosiły 337,5 mln zł. Termin spłaty również kilkakrotnie przesuwano, a najbliższy przypada na koniec 2019 roku. Z tego powodu należności te uznawane są przez spółkę jako nieprzeterminowane. Zarząd spółki nie przedstawił aktualnych danych finansowych kontrahenta oraz innych informacji potwierdzających możliwość uzyskania korzyści ekonomicznych z tego aktywa.
Wątpliwości wzbudziła również kwestia wartość firmy z nabycia ZCP w kwocie 223,7 mln zł. Spółka opisała zastosowaną metodę rozliczenia przejęcia zorganizowanej części przedsiębiorstwa Staropolskie Specjały Sp. z o.o. (ZCP) w zamian za zwolnienie z długu. Transakcja rozliczona została metodą nabycia na podstawie Międzynarodowego Standardu Sprawozdawczości Finansowej 3, jednakże audytor nie był w stanie uzyskać wystarczających dowodów na potwierdzenie tego faktu.
W sprawozdaniu biegłego rewidenta wspomniano również, że otrzymano list kancelarii radców prawnych obsługującej spółkę datowany 2 stycznia 2019 roku, w którym wskazano, iż spółce doręczono pozew w sprawie roszczenia odszkodowawczego z umowy inwestycyjnej zawartej w 2011 roku na kwotę 8,2 mln zł. Ponadto w liście kancelaria prawna zastrzegła, iż opisuje wyłącznie sprawy, w których wartość jednostkowego roszczenia przekracza 300 tys. zł. Do dnia wydania raportu nie przekazano aktualizacji tego listu. W związku z powyższym nie byliśmy w stanie uzyskać wystarczających i odpowiednich dowodów badania, że wartość rezerw wykazanych w sprawozdaniu finansowym oraz wartość odpisów aktualizujących należności, ujawnienia wymagane w zakresie zobowiązań warunkowych nie zawierają istotnych zniekształceń.
Jako ostatnie wspomniano o kwestii sporządzenia sprawozdania finansowego spółki przy założeniu kontynuacji działalności. Zdaniem audytora zagrożenie to może dotyczyć źródeł finansowania działalności spółki. Zarząd spółki poinformował o zapadalności w dniu 24 czerwca 2019 roku obligacji w kwocie 50 mln zł. Spółka posiada również kredyty w kwocie 150 mln złotych z terminami zapadalności przypadającymi na pierwszą połowę 2019 roku. Oprócz tego wskazano, iż spółka przygotuje się do emisji nowych obligacji oraz przygotowuje aplikację kredytową do odnowienia kredytów w czerwcu 2019 roku.
Szczegóły dotyczące odmowy wyrażenia opinii na temat sprawozdań finansowych spółek za 2018 rok przez biegłych rewidentów zawarto w raportach publikowanych przez spółki.
