14 sierpnia 2020 r. na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji ukazał się projekt rozporządzenia w sprawie szczegółowych kryteriów dla członków zarządu i rady nadzorczej spółki prowadzącej rynek regulowany. Projektowane przepisy stawiały wymogi kandydatom dla członków rady nadzorczej, które przedstawicielom akcjonariuszy mniejszościowych bardzo trudno byłoby spełnić, zaś samą procedurę czyniły tak rozbudowaną, że przygotowanie zgłoszenia wymagałoby olbrzymiego nakładu pracy. Przewidziano m.in. w pierwotnej wersji projektu zrównanie wymogów dla członków zarządu i rady nadzorczej, co w praktyce prowadziło do pozbawienia akcjonariuszy mniejszościowych, przewidzianego obecnie w niżej cytowanym § 13 ust. 3 Statutu Giełdy, uprawnienia do powoływania swojego przedstawiciela do Rady Giełdy.
SII stanowczo przeciwne
Stowarzyszenie Inwestorów opiniując projekt rozporządzenia w piśmie z dnia 28 sierpnia 2020 r. bardzo negatywnie oceniło proponowane zmiany. Punktem wyjścia dla krytyki przygotowywanych rozwiązań był § 13 ust. 3 Statutu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. Stanowi on, że: „Walne Zgromadzenie musi powołać, z zachowaniem trybu przewidzianego w ust. 4:
- przynajmniej jednego z członków Rady Giełdy spośród kandydatów zgłoszonych przez akcjonariuszy członków Giełdy; oraz
- przynajmniej jednego z członków Rady Giełdy spośród kandydatów zgłoszonych przez akcjonariusza lub akcjonariuszy reprezentujących łącznie mniej niż 10% kapitału zakładowego, którzy nie są jednocześnie członkami Giełdy („Akcjonariuszy Mniejszościowych” lub odpowiednio „Akcjonariusz Mniejszościowy”).
Wskazane wyżej postanowienia Statutu zakładają, że do Rady Giełdy, to jest spółki będącej sercem całego rynku kapitałowego w Polsce, winni być powoływani nie tylko przedstawiciele akcjonariusza większościowego, tj. Skarbu Państwa, ale również przedstawiciele wszystkich pozostałych uczestników tego rynku, w tym jedno miejsce powinno być zarezerwowane dla przedstawiciela profesjonalnych instytucji rynku kapitałowego, a jedno dla przedstawiciela akcjonariuszy mniejszościowych. Funkcjonowanie w praktyce powyższych postanowień pozostawia wiele do życzenia, a przygotowywane zmiany skutkowałyby jednak tym, że akcjonariusze mniejszościowi nie tylko nie mogliby już liczyć, że ich kandydat zostanie powołany przez walne zgromadzenie do Rady Giełdy, ale nawet nie mieliby możliwości zgłoszenia takiej kandydatury.
Wobec otrzymanych krytycznych uwag od środowiska Ministerstwo Finansów przeprowadziło konferencję uzgodnieniową, w wyniku której wiele argumentów Stowarzyszenia Inwestorów Indywidualnych zostało uwzględnionych.
Uwzględniono większość uwag SII i środowiska
Dokonane w projekcie rozporządzenia zmiany słusznie przywróciły rozgraniczenie pomiędzy wymogami uprawniającymi do pełnienia funkcji w organach Giełdy przewidzianymi dla członków zarządu, a przewidzianymi dla członów rady nadzorczej (Rady Giełdy). Przewidziane w pierwotnej wersji projektu zrównanie wymogów dla członków zarządu i rady nadzorczej w praktyce prowadziło do pozbawienia akcjonariuszy mniejszościowych, przewidzianego w § 13 ust. 3 Statutu Giełdy uprawnienia do powoływania swojego przedstawiciela do Rady Giełdy. Zgodnie zaś z art. 25a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi członkowie rady nadzorczej spółki prowadzącej rynek regulowany są obowiązani spełniać jedynie kryteria niezależności osądu, poświęcania wystarczającej ilości czasu w związku z pełnieniem swoich funkcji oraz w zakresie liczby funkcji pełnionych jednocześnie.
Słusznie zatem przygotowany ostatecznie tekst rozporządzenia uszczegóławia kryteria dla rady nadzorczej jedynie w zakresie trzech ww. kryteriów. Zrezygnowano również z obszernego katalogu dokumentów, które kandydaci do Rady Giełdy musieliby przedstawić zgłaszając swoją kandydaturę. Pierwotnie przewidywał on m.in. złożenie oświadczenie o toczących się lub o zakończonych ukaraniem postępowaniach administracyjnych i dyscyplinarnych przeciwko kandydatowi, o nałożeniu kary lub innej sankcji administracyjnej. Kandydat do Rady Giełdy musiałby się w praktyce wyspowiadać z każdej kary administracyjnej, nawet całkowicie nie istotnej z punktu widzenia jego działalności zawodowej. Wymagane było też, np. oświadczenie o toczących się lub o zakończonych postępowaniach sądowych w sprawach gospodarczych dotyczących podmiotu, w którym osoba objęta oceną pełni albo pełniła funkcję w organie zarządzającym albo nadzorczo-kontrolnym. Z ww. przepisu wynikało, że oświadczenie powinno ujmować wszystkie sprawy gospodarcze, nawet takiej jak pozwanie kontrahenta o zapłatę za niewykonaną usługę, co jest absolutnie nieprzydatne do oceny kandydatury do Rady Nadzorczej.
Kompromisowe rozwiązanie, ale...
Przyjęty finalnie katalog oświadczeń, które musi złożyć kandydat można uznać za kompromisowy. W dalszym ciągu budzi on jednak zastrzeżenia, szczególnie w zakresie, w jakim przewiduje, iż w celu dokonania oceny spełniania wymogów przez członka rady nadzorczej: spółka gromadzi oświadczenie o:
- ilości czasu poświęcanej innym funkcjom sprawowanym przez członka zarządu albo rady nadzorczej w związku z jego działalnością zawodową, polityczną lub charytatywną,
- liczbie funkcji sprawowanych przez członka zarządu albo rady nadzorczej w innych podmiotach, których głównym celem nie jest cel komercyjny,
- charakterze funkcji sprawowanych przez członka zarządu albo rady nadzorczej w innych podmiotach, w tym o zakresie wykonywanych zadań.
O wiele bardziej istotnymi czynnikami są efektywność pracy i jej organizacja niż liczba godzin na nią poświęcanych.
Mając jednak na uwadze całokształt zmian dokonanych w rozporządzeniu, w odpowiedzi na otrzymaną w dniu 13 października 2020 r. prośbę o robocze potwierdzenie poprawności uwzględnienia przyjętych uwag w ramach powtórnych uzgodnień w toku prac legislacyjnych nad projektem rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie szczegółowych kryteriów dla członków zarządu i rady nadzorczej spółki prowadzącej rynek regulowany, Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych wyraziło akceptację dla przygotowanych zmian zgłaszając jedynie wątpliwości wobec ww. kwestii.
