W ostatnich latach tylko zarządzane przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju fundusze BRIdge Alfa zainwestowały w rozwój 575 startupów. W samym 2020 roku Alfy odpowiadały za połowę transakcji na rynku VC w Polsce w ujęciu ilościowym. Gdy dodać do tego transakcje, za które odpowiedzialne były fundusze zarządzane przez Polski Fundusz Rozwoju oraz Bank Gospodarstwa Krajowego, uzyskamy 2/3 wartości zeszłorocznego rynku. Widać wyraźnie, jak ważną rolę odgrywają nadal środki publiczne, których lwia część pochodzi z Funduszy Europejskich.
Z rejestru funduszy inwestycyjnych prowadzonym przez KNF wynika, że w Polsce profesjonalną działalność inwestycyjną prowadzi już ponad 200 funduszy. Za prowadzenie połowy z nich odpowiadają NCBR, PFR czy BGK. Do końca obowiązywania obecnej perspektywy finansowej UE w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój na inwestycje w spółki znajdujące się w fazie zalążkowej pozostały ponad 3 miliardy złotych. Wraz z dostępnym kapitałem prywatnym można spodziewać się, że dobre pomysły spotkają się z dużym zainteresowaniem inwestorów także w najbliższych latach.
Na polskim rynku VC rozkwita sto kwiatów
Według ekspertów polski rynek funduszy Venture Capital przeżywa dziś niespotykany wcześniej rozkwit. Wraz z pojawieniem się „czarnego łabędzia”, jakim jest trwająca nadal pandemia, na rynkach finansowych zapanował stan niepewności. Nie miało to jednak bezpośredniego przełożenia na sytuację spółek technologicznych, ponieważ inwestycje w nie dokonywane są z perspektywą kilkuletnią. Dziś widzimy, że epidemia COVID-19 nie przerwała dobrej passy polskich startupów i rynek nadal rozwija się dynamicznie. Do najbardziej spektakularnych wydarzeń w zeszłym roku z całą pewnością należały trzy megarundy inwestycyjne o łącznej wartości 900 milionów złotych. Spółka ICEYE z branży New Space zebrała 331 milionów złotych. Spółka Booksy odpowiadająca za aplikację służącą do umawiania spotkań pomiędzy klientami a usługodawcami w coraz to nowych branżach pozyskała aż 266 milionów złotych. Z kolei krakowska spółka Brainly w zeszłym roku na dalszy rozwój uzyskała 302 miliony złotych. Platforma edukacyjna Brainly dociera już miesięcznie do 350 milionów odbiorców. Wyścig o tytuł pierwszego polskiego „jednorożca” nabiera barw.
Obecnie funkcjonuje 56 funduszy BRIdge Alfa. Najaktywniejszy Bridge Alfa by YouNick Mint zainwestował już w 21 spółek. Niektóre fundusze nadal przeczesują rynek w poszukiwaniu swoich pierwszych okazji inwestycyjnych. Niezwykle trafną inwestycją okazała się ta dokonana przez ABAN Fund w spółkę Warmie. Odpowiada ona za wielokrotnie nagradzany już system zdalnego i ciągłego monitorowania temperatury ran i ciała pacjentów w celu wykrywania infekcji za pomocą zainstalowanej na smartfonie użytkownika aplikacji. Dziś powszechnie wiadomo, że produkty medyczne, który pozwalają w formie zdalnej zachować ciągłość opieki nad chorymi, są na wagę złota. Zespół ABAN Fund ma już wprawę w prowadzeniu inwestycji w tej jednej z najbardziej wymagających branż, jaką jest niewątpliwie branża medyczna. Dzięki odważnej decyzji zespołu możliwy jest rozwój także spółki telDoc. To z kolei platforma optymalizującą ścieżkę pacjenta od momentu przyjęcia zgłoszenia do udzielenia najbardziej odpowiedniej w danym przypadku usługi medycznej. Dokonuje tego poprzez voiceboty medyczne zintegrowane z platformą telemedyczną. Tym samym wspiera personel medyczny w codziennej pracy, tak aby więcej czasu można było przeznaczać na właściwy proces leczenia pacjenta.
Każdy kto słyszał o sklepach Amazon Go i próbach amerykańskiego giganta stworzenia sieci samoobsługowych sklepów, zdziwi się zapewne, słysząc, w jak prosty sposób polska spółka ZeroQs rozwiązała ten sam problem. Inwestycja funduszu BRIdge Alfa Value Tech Seed pozwoliła na rozwój technologii mobilnych kas samoobsługowych SmartCart, która eliminuje stanie z zakupami w kolejce do kasy. Dzięki inwestycji funduszu i grantowi przekazanemu przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju możliwe było stworzenie, wdrożenie ochrony patentowej i przeprowadzenie komercjalizacji technologii. W najprostszych słowach, SmartCart to zminiaturyzowana kasa samoobsługowa zainstalowana na wózku sklepowym. Właściciel sklepu nie musi więc inwestować w kosztowną sieć sensorów stale monitorujących zachowania klientów, tak jak ma to miejsce w przypadku rozwiązań konkurencji. Technologia mobilnych kas samoobsługowych jest coraz szerzej dostrzegana przez branżę retail, a dzięki swojej innowacyjności już teraz została okrzyknięta rewolucją w handlu. Spółka ZeroQs zrealizowała już sprzedaż mobilnych kas samoobsługowych SmartCart do międzynarodowych sieci handlowych takich jak Carrefour czy IKEA oraz podpisała umowy z polską siecią sklepów Społem. Dzięki dużemu zainteresowaniu opracowaną technologią, spółka ZeroQs prowadzi rozmowy z kolejnymi sieciami handlowymi – zarówno polskimi, jak i zagranicznymi, które wyrażają zainteresowanie rozwiązaniem.
– Mobilne kasy samoobsługowe od ZeroQs to technologia przyszłości, która już dziś znajduje zastosowanie. Koncept SmartCart rozwijany przez ZeroQs ma ogromny potencjał. Jako doświadczeni inwestorzy nie mogliśmy przejść obojętnie wobec tak skalowalnego produktu – mówi Paweł Bochniarz, partner w Funduszu ValueTech Seed. – Twórcy ZeroQs: Jarosław Kaczmarczyk i Tomasz Bruliński, doskonale zdiagnozowali potrzebę rynku i stworzyli produkt, który pomaga dużym i średnim sieciom handlowym w transformacji ich biznesu do ery sklepów autonomicznych.
Co czeka startupy w najbliższych latach?
Rynek VC wkracza w Polsce na ścieżkę dynamicznego rozwoju. W dużej mierze stoi za tym funkcjonowanie takich programów, jak BRIdge Alfa czy PFR Ventures. – W niedalekiej przyszłości spodziewamy się pierwszych debiutów giełdowych spółek pochodzących z programu BRIdge Alfa. W perspektywie dwóch najbliższych lat mamy dla startupów zabezpieczony jeszcze miliard złotych. Według ostrożnych szacunków pozwoli to funduszom zrealizować inwestycje w nawet 350-400 kolejnych spółek. Myślę, że autorzy ciekawych, dobrze przygotowanych i skalowalnych projektów w najbliższych latach będę mieli duże szanse na znalezienie inwestora z programu BRIdge Alfa – mówi Hanna Strykowska, Dyrektor Działu Funduszy Kapitałowych w NCBR.
Zespoły projektowe czy młode spółki technologiczne mogą się też zgłaszać bezpośrednio do funduszy. Ich listę, wraz ze specjalizacjami, można znaleźć pod linkiem: https://www.gov.pl/web/ncbr/platforma-konkursowa. Na rynku działają również inne „bridgowe” fundusze venture capital oraz corporate venture capital, inwestujące w spółki technologiczne w fazie wzrostu lub ekspansji: TDJ Pitango Ventures (VC), Cogito (VC), EEC Magenta (CVC), SpeedUp Energy Innovation (CVC), Icos III (CVC), FF VC (CVC). W zeszłym roku uruchomiona została także spółka NCBR Investment Fund ASI S.A., której celem jest wspieranie tych startupów, które wchodzą już w fazę ekspansji i wzrostu. Co ważne, wszystkie fundusze prowadzą działalność inwestycyjną w sposób ciągły.
Pytania dotyczące funkcjonowania programu można kierować także do Punktu Informacyjnego NCBR: info@ncbr.gov.pl
