Inwestowanie w fundusze ma wiele zalet, szczególnie dla początkującego inwestora. Ich dostępność jest ogromna – w Polsce występuje ponad 700 funduszy. W jaki sposób wybrać fundusz inwestycyjny, który spełniałby twoje oczekiwania?
Czy warto inwestować w fundusz inwestycyjny?
Aby wybrać fundusz inwestycyjny odpowiedni dla siebie, warto odpowiedzieć sobie na kilka pytań, a następnie wyselekcjonować wstępnie kilka TFI lub od razu kilka czy kilkanaście potencjalnie interesujących funduszy.
Na początek warto, abyś odpowiedział sobie na kilka kluczowych pytań, które wstępnie zawężą pulę potencjalnych funduszy. Najbardziej podstawowe z nich to: czy zamierzasz kupować fundusze akcyjne, które z natury wiążą się z większym ryzykiem, ale i lepszymi wynikami, czy może jednak chcesz skupić się na tych bezpiecznych funduszach, bazujących np. na obligacjach, dających niewielkie, ale względnie pewne stopy zwrotu?
W tym drugim przypadku zapewne ograniczysz się do wyboru funduszy opartych o papiery dłużne, funduszy mieszanych stabilnego wzrostu czy zrównoważone. W przypadku bardziej agresywnego portfela będzie to zapewne mieszanka funduszy akcyjnych oraz części bezpiecznej.
Zastanów się także, czy interesuje cię jakiś bardzo konkretny benchmark i zamierzasz poszukiwać najlepszych funduszy inwestycyjnych przez pryzmat tego czynnika, czy może ważne są dla ciebie wyłącznie wskaźniki, i to one będą podstawowym kryterium.
W Internecie funkcjonuje kilka miejsc, w których można przejrzeć i porównać oferty funduszy różnych TFI. Najlepszym przykładem jest portal analizy.pl, gdzie poznamy nie tylko wyniki i podstawowe informacje o funduszu, ale także znajdziemy jego strukturę aktywów (w co inwestuje) czy opłaty za zarządzanie. Wiele negatywnych informacji, których można dowiedzieć się o funduszach inwestycyjnych („na funduszach nie da się zarabiać”) wynika z wyboru funduszu, który nie jest dostosowany do specyficznych potrzeb, wynikających z pomysłu na to, jak ma wyglądać twoje inwestowanie. Przed inwestycją w fundusze, warto zainwestować wcześniej w edukację.
Mając wstępnie określony pomysł na to, jak chcesz inwestować, a być może także wstępną listę TFI lub funduszy, powinieneś przejść jeszcze przez poniższą listę. Na tym etapie warto posłużyć się arkuszem kalkulacyjnym, by uzyskać większy obraz.
Jaki fundusz wybrać? Na co zwracać uwagę?
Cennik
Produkty oferowane przez TFI nie są darmowe. Jest tu cały szereg opłat, z którymi warto się zapoznać: opłata za nabycie, opłata za umorzenie, opłata za zarządzanie, a czasem także success fee, czyli nagroda dla funduszu za wyrobienie określonego wyniku względem benchmarku.
Dlaczego to takie ważne? Otóż według badań uwzględniając właśnie opłaty za zarządzanie większość funduszy w długim terminie przegrywa z indeksami giełdowymi (w które łatwo możemy zainwestować poprzez ETFy). Inny przykład: jeżeli planujesz nabywać udziały w funduszu, regularnie w małych partiach, z pewnością bardziej odpowiednim wyborem dla ciebie będzie fundusz o niższej opłacie za nabycie. Jeśli opłaty w funduszach inwestycyjnych wydają Ci się zbyt wysokie, zwłaszcza w stosunku do ich wyników, zalecamy zainteresowanie się funduszami ETF.
Partner
Na polskim rynku funkcjonuje kilkadziesiąt TFI, które różnią się między sobą wielkością, typem oferty czy historycznymi osiągnięciami. O ile cennik jest rzeczą ważną, o tyle to, z kim zamierzasz robić interesy, jest co najmniej równie ważne, o ile nie ważniejsze. Chodzi w końcu o twoje pieniądze.
Jednym z podstawowych kryteriów podziałów funduszy jest to na bankowe i niebankowe. Bankowe TFI z reguły są bardziej konserwatywne i ukierunkowane na trzymanie się bliżej benchmarków. Można powiedzieć, że jest to zawsze rozwiązanie nieco bardziej stabilne i pewne. Dla funduszy niezależnych wynik powyżej benchmarku częściej stanowi wyróżnik i ważny cel.
Za każdym funduszem inwestycyjnym stoją zarządzający (jeden lub kilku). Warto również choć orientacyjnie zapoznać się z ich sylwetkami, doświadczeniem i osiągnięciami. W tej branży raczej nie grozi ci, że trafisz pod skrzydła kogoś, kto sukcesywnie, od wielu lat traci pieniądze klientów. Ale i tutaj można znaleźć rozróżnienie na zarządzających specjalizujących się w podejściu konserwatywnym, jak i tych, którzy mają ambicje pokonywać benchmark.
Jednym z czynników, który również trzeba wziąć pod uwagę są opinie. Zarówno opinie innych inwestorów, jak i oceny czy rankingi.
Aktywa funduszu
Intuicyjnie zapewne pomyślisz, że fundusze inwestycyjne o większych aktywach będą z zasady bardziej stabilne. Będzie w tym sporo racji. Z reguły duże fundusze to również fundusze inwestujące w większej firmy, z długą historią. Z kolei małe fundusze to często takie, które swoją premierę miały stosunkowo niedawno i są na etapie rozwoju.
Początkującym inwestorom stawiającym na stabilność i bezpieczeństwo zaleca się właśnie te większe fundusze. Bardziej doświadczeni i otwarci na ryzyko inwestorzy mogą odnaleźć się w testowaniu młodych funduszy, które często na początku są w stanie wygenerować spore wzrosty.
Historyczne stopy zwrotu
To bardzo zwodniczy parametr. Z jednej strony dostarcza on bardzo cennych informacji na temat przeszłości, ale z reguły każdy z nas ma mimowolne zapędy do tworzenia projekcji przyszłości na podstawie przeszłości, co jest błędem.
Historyczne dane pokażą, jak zachowywał się fundusz, co możemy porównać z tzw. benchmarkiem (np. indeksem giełdowym). Może, w zestawieniu z innymi danymi, zdołamy dowiedzieć się, jak radził sobie z trudniejszymi sytuacjami i jak reagowali jego klienci. Pokażą także, jakie były rekordy funduszu, jeżeli chodzi o wzrosty ale i spadki. Dotyczy to w szczególności tych bardziej ryzykownych funduszy, na których te głębokie spadki mogą rzeczywiście się pojawić. Odpowiedz sobie na pytanie czy jesteś na to gotowy?
Benchmark
Większość dobrych funduszy inwestycyjnych posiada benchmark, ale nie wszystkie. Pojawiają się tzw. fundusze „autorskie”, których skład jest skomponowany przez pomysłodawcę. Jeżeli jednak fundusz ma benchmark, to pierwszą kwestią jest to, czy jest to rynek/branża/kraj/indeks, który cię interesuje, a drugą to, jak bardzo fundusz trzyma się tego benchmarku. Dobrą praktyką jest wybór funduszy, których benchmark jest względnie prosty i zrozumiały.
Dobry fundusz inwestycyjny – podsumowanie
Wybór najlepszego funduszu inwestycyjnego nie jest sprawą prostą. Z pewnością warto podejść do tej kwestii na spokojnie i nie obawiać się. W razie wątpliwości zawsze możlwy jest powrót do wcześniejszych kroków np. porównania cen. Warto jednak poświęcić trochę czasu na analizę, zwłaszcza jeżeli zamierzasz inwestować długoterminowo.
