IKE czy IKZE? Co się bardziej opłaca?

IKE czy IKZE? To pytanie, które zadaje sobie wiele osób, które są u progu wyboru systemu emerytalnego. Mimo że oba sposoby oszczędzania łączy wspólny cel, jakim jest odkładanie pieniędzy na emeryturę, to w mechanizmie ich działania można dostrzec wiele różnic. W tym artykule porównujemy IKE i IKZE. Który system warto wybrać?

Emerytura z ZUS nie wystarczy

Do takiego wniosku dochodzi coraz większa liczba Polaków. Według wyliczeń ekonomistów, świadczenia wypłacane przez ZUS za kilkanaście lat mogą być rekordowo niskie. Już teraz mówi się, że stopa zastąpienia, czyli relacja emerytury do otrzymywanej pensji oscylować będzie na poziomie około 30%. Oznacza to, że jeśli ktoś zarabiał średnio 6000 złotych, to jego emerytura wynosić będzie 1800 złotych.

Nie dziwi więc fakt, że wśród Polaków rośnie zainteresowanie programami emerytalnymi z tzw. III filaru. Pozwalają one nie tylko odkładać pieniądze na emeryturę, ale również korzystać z ulg podatkowych. Taką rolę pełnią IKE oraz IKZE.

IKE - charakterystyka

• Kto może korzystać: każdy po ukończeniu 16. roku życia
• Limit rocznych wpłat: 3-krotność średniego wynagrodzenia. W 2021 roku jest to 15 777 zł
• Opodatkowanie wypłaty: brak
• Korzyści podatkowe: Zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych przy wypłacie środków.
• Wypłata z zachowaniem korzyści podatkowych: po ukończeniu 60 lat lub po nabyciu praw emerytalnych w wieku 55 lat. Dodatkowe warunki: wpłaty dokonywane przez co najmniej 5 lat kalendarzowych albo ponad połowa kwoty musi zostać wpłacona najpóźniej 5 lat przed dniem wypłaty świadczenia.
• Wcześniejsza wypłata: możliwa w całości lub części. Zyski objęte są podatkiem Belki.
• Dziedziczenie: Osoby dziedziczące środki z innego IKE mogą je od razu wypłacić i nie płacą z tego tytułu podatku dochodowego. Brak podatku od spadków i darowizn.

Więcej o IKE przeczytasz w artykule: IKE co to jest i dla kogo?

IKZE - charakterystyka

• Kto może korzystać: każdy po ukończeniu 16. roku życia
• Limit rocznych wpłat: 1,2-krotność średniego wynagrodzenia dla wszystkich oraz 1,8-krotność średniego wynagrodzenia dla samozatrudnionych. W 2021 roku są 6 310,80 (wszyscy) i 9 466,20 (przedsiębiorcy).
• Opodatkowanie wypłaty: Wypłata środków objęta jest zryczałtowanym podatkiem 10%
• Korzyści podatkowe: Zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych oraz wpłacane składki odliczane są od podatku dochodowego.
• Wypłata z zachowaniem korzyści podatkowych: po ukończeniu 65 lat. Dodatkowe warunki: wpłaty dokonywane przez co najmniej 5 lat kalendarzowych jednorazowo lub w miesięcznych ratach.
• Wcześniejsza wypłata: możliwa jedynie w całości. Wypłacone środki podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych PIT.
• Dziedziczenie: Osoby dziedziczące środki z IKZE będą musiały zapłacić zryczałtowany podatek dochodowy w stawce 10%. Brak podatku od spadków i darowizn.

Więcej o IKZE przeczytasz w artykule: IKZE co to jest i dla kogo?

Podobieństwa między IKE i IKZE

Oba systemy mają wiele punktów wspólnych. Zarówno IKE, jak i IKZE oferowane są przez te same instytucje - banki, zakłady ubezpieczeń, domy maklerskie oraz PTE. Każda z nich może zastrzec sobie częstotliwość oraz wysokość dokonywanych wpłat, dlatego warto dokładnie porównać oferty poszczególnych instytucji.

Oba systemy, IKE i IKZE umożliwiają inwestowanie zgromadzonych środków w liczne instrumenty finansowe. Są to między innymi klasyczne konta oszczędnościowe, obligacje skarbowe, fundusze inwestycyjne lub samodzielnie wybrane instrumenty, wśród nich są akcje spółek notowanych na giełdzie.

W obu przypadkach opłaca się wypełnić umowę do końca, czyli oszczędzać aż do przekroczenia określonego progu wiekowego. Tylko wtedy można odnieść maksymalne korzyści, nie narażając się na opodatkowanie, na przykład podatkiem Belki.

Środki zgromadzone na IKE lub IKZE są dziedziczone. Różnica polega na tym, że środki z IKE można w całości wypłacić bez konieczności opłacania podatku. Natomiast w przypadku dziedziczenia pieniędzy zebranych na IKZE trzeba zapłacić podatek dochodowy lub przenieść na własne konto IKZE (wówczas nie będzie on naliczany).

IKE vs IKZE - co wybrać?

Mimo wielu podobieństw, oba rozwiązania różnią się od siebie. Trudno jednoznacznie ocenić, które z nich jest lepsze, ponieważ wszystko zależy od indywidualnego kontekstu. Oto argumenty przemawiające za każdym z systemów.

Dlaczego warto wybrać IKE?

• Większa elastyczność - zgromadzone środki można wypłacać w całości lub części przed ukończeniem określonego wieku. Opodatkowaniu podlegają jedynie zyski kapitałowe, a nie jak w przypadku IKZE cała wpłacona suma.
• Szybsza wypłata - pieniądze wypłacane są po 60. roku życia lub po ukończeniu 55 lat, jeśli nabyło się prawa emerytalne.
• Brak podatku na koniec - suma zebranych środków nie podlega opodatkowaniu, ani z tytułu podatku dochodowego, ani z podatku od zysków kapitałowych. W przypadku IKZE, przy wypłacie pobierane jest 10-procentowy zryczałtowany podatek.
• Produkt korzystny dla każdego - korzyści z IKE odczuje każdy, niezależnie od wieku, zarobków czy odkładanej kwoty.

Dodatkowo, w IKE jest znacznie wyższy limit maksymalnej wpłaty. To dobra wiadomość dla najlepiej zarabiających, którzy w ten sposób mogą odkładać więcej.

Dlaczego warto wybrać IKZE?

• Korzyści podatkowe - to największa zaleta IKZE, której nie oferuje IKE. Każda złotówka wpłacona do systemu zostaje odliczona od podatku dochodowego PIT.
• Reinwestowanie zwrotu podatku - zaoszczędzone w ten sposób pieniądze można reinwestować, na przykład dokonując większej wpłaty na konto IKZE.
• Większe zyski przy regularnym oszczędzaniu - mimo że zgromadzone na koncie środki podlegają opodatkowaniu 10-procentowym podatkiem, to sumarycznie w ciągu kilkunastu lat oszczędzania, można odłożyć więcej niż w IKE.

Podsumowanie

Wbrew pozorom, nie trzeba rozstrzygać, czy lepiej wybrać IKE czy IKZE. Przy odpowiednim poziomie przychodów warto korzystać z obu tych rozwiązań. Zapewni to optymalizację podatkową już teraz (IKZE), a także zapewni wypłatę oszczędności bez konieczności opłacania podatku od zysków już na emeryturze (IKE).