Inflacja spadła, ale niebawem znów wzrośnie. GUS zmienił koszyk inflacyjny

Inflacja w Polsce w lutym była niższa niż w styczniu, ale i tak przewyższyła oczekiwania ekonomistów. W najbliższych miesiącach czeka nas jednak wzrost inflacji, którą GUS obliczał będzie w oparciu o nowy koszyk inflacyjny.         

Jak poinformował dziś Główny Urząd Statystyczny, w lutym 2022 r. inflacja wyniosła -0,3% w ujęciu miesiąc do miesiąca oraz 8,5% w ujęciu rok do roku. Tymczasem konsensus ekonomistów zakładał -0,4% m/m i 8,1% r/r).

źrodło: GUS

W dzisiejszym raporcie GUS dokonał także korekty danych za styczeń. Okazuje się, że w pierwszym miesiącu 2022 r. ceny towarów i usług rosły w ujęciu rocznym o 9,4%, a nie o 9,2% jak raportowano pierwotnie. Oznacza to, że w styczniu inflacja była najwyższa od października 2000 r. (9,9%).

Inflacja w Polsce niebawem powyżej 10%

Odnotowana w lutym roczna dynamika inflacji na poziomie 8,5% oznacza, że mamy do czynienia z pierwszym jej wyhamowaniem od czerwca 2021 r. (4,4% wobec 4,7% w maju). Fakt ten nie powinien nas jednak przesadnie uspokajać – w kolejnych miesiącach inflacja znów przyspieszy, przede wszystkim na fali drożejących paliw i cen żywności. W lutym widzieliśmy jeszcze efekt rządowych tarcz antyinflacyjnych, lecz gospodarcze zawirowania wynikające z inwazji Rosji na Ukrainę (wzrost cen surowców, słabszy złoty itp.) w sporej mierze zniwelują tamte efekty.

Wszystko wskazuje na to, że odczyt powyżej 10% zobaczymy już w danych za marzec 2022 r. Wstępny odczyt poznamy 1 kwietnia.

🇵🇱 Inflacja w lutym spadła do 8,5% r/r z 9,4% r/r w styczniu. To efekt tarczy na paliwach i żywności. Styczeń został skorygowany w górę (z 9,2%) ze względu na zmianę wag inflacyjnych. Odczyty mają znaczenie głównie historyczne. W marcu otworzy się nowy rozdział inflacji >10%.

— mBank Research (@mbank_research) March 15, 2022

Wśród szczegółowych danych podanych przez GUS na uwagę zasługuje kategoria transport, która w lutym pokazała wzrost jedynie o 9,9% rocznie wobec 17,2% rocznie. W obliczu wysokiego wzrostu cen paliw, dynamika za marzec będzie dużo wyższa. Mocno nadal drożeje żywność, do której wyższych cen też będziemy musieli przywyknąć. Niezmiennie silna jest natomiast inflacja w zakresie użytkowania mieszkania, na co wpływają nośniki energii.

Ciekawie wygląda też inflacja w kategorii "restauracje i hotele" – branże te mogą być jednymi z pierwszych ofiar zmiany struktury wydatów polskich gospodarstw domowych (skoro kredyty, paliwo, ogrzewanie i jedzenie będą droższe, to wiele osób zdecyduje się ograniczać wydatki w innych obszarach).

Inflacyjny krajobraz w lutym 2022 r. wg @GUS_STAT

Opał +41,2%
Gaz +39,9%
Tłuszcze roślinne +27,8%
Drób +22,4%
Cukier +22,1%

Sprzęt audio/foto/informatyczny -0,1%
Usługi finansowe -0,6%
Wieprzowina -1,3%
Sprzęt telekomunikacyjny -5,8%https://t.co/026KrsmzBr pic.twitter.com/HnfQbhVyHL

— Michał Żuławiński (@M_Zulawinski) March 15, 2022

Dzisiejsze dane budziły szczególne zainteresowanie również dlatego, że marzec to miesiąc, w którym GUS dokonuje dorocznej zmiany wag w „koszyku inflacyjnym”. Bazują one na badaniu budżetów gospodarstw domowych za rok ubiegły. W nowym koszyku widzimy przede wszystkim wyraźny spadek udziału wydatków na żywność oraz łagodne spadki udziału wydatków na wyposażenie i prowadzenie gospodarstwa domowego, łączność i inne towary. Zmiany te należy rozpatrywać w kontekście pandemii i lockdownów, które w ostatnich 2 latach zmieniały strukturę wydatków gospodarstw domowych.

Inflacja wywiera presję na RPP

Lutowy spadek inflacji połączony z ostatnią decyzją Rady Polityki Pieniężnej o podwyżce stóp procentowych (stopa referencyjna z 2,75% do 3,5%) sprawia, że realne stopy procentowe nieco wzrosły. Wciąż pozostają one jednak mocno poniżej zera, a nadchodząca fala inflacji ponownie sprowadzi je ku dołowi. Gdy po raz ostatni mieliśmy inflację taką, jak obecnie (czyli pod koniec 2000 r.), stopy procentowe NBP wynosiły 19%. 

źrodło: GUS, NBP

Na wzrost inflacji każą się szykować ostatnie prognozy makroekonomiczne NBP. Najwięcej uwagi poświęcono inflacji, która w tym roku najprawdopodobniej przekroczy 10% (średnio, nie w jednym miesiącu!). Zgodnie z obecnymi przewidywaniami, w 2023 r. o wiele lepiej nie będzie, a nawet w 2024 r. inflacja pozostanie powyżej celu inflacyjnego NBP (2,5%).

Kolejne posiedzenie RPP zaplanowano na środę 6 kwietnia. Będziemy już wówczas znać szybki szacunek inflacji za marzec – GUS opublikuje go 1 kwietnia.

Inflacja w Polsce – komentarze ekonomistów

Inflacja dalej zaskakuje pomimo Tarcz. CPI w lutym spadł do 8,5%r/r, ale był powyżej oczekiwań, główne zaskoczenie to energia, prąd wzrósł pomimo Tarcz. Nieregulowana część (w większości) tzw. inflacja bazowa wzrosła do 6,7%r/r vs 5,3%r/r w grudniu. W marcu CPI powyżej 10%r/r.

— ING Economics Poland (@ING_EconomicsPL) March 15, 2022

Inflacja w lutym na chwilę zwolniła dzięki Tarczy Antyinflacyjnej do 8,5% r/r, ale przekraczając przy tym nasze i tak już wygórowane oczekiwania (8,4%) oraz konsensusu rynkowego (8,1%). Odczyt styczniowy został podwyższony do 9,4%. pic.twitter.com/XpM0e9Lb7P

— Analizy Pekao (@Pekao_Analizy) March 15, 2022

Follow @M_Zulawinski