Podstawowym pytaniem, na jakie musimy sobie odpowiedzieć zastanawiając się nad tym, czy dany rynek jest tani czy drogi, jest kwestia pomiaru tej „drożyzny”. Na potrzeby dzisiejszego artykułu przyjmę, że wyceną będzie wskaźnik P/E1. Oczywiście giełdy dyskontują przyszłość, więc tam, gdzie to możliwe2 będziemy się posługiwać wskaźnikiem forward PE3. Równolegle skorzystamy z tradycyjnego PE, aby wyeliminować problem porównywania wskaźnika opartego o bieżące i przyszłe zyski.
USA: szeroki rynek
Zacznijmy od wyceny najważniejszego indeksu amerykańskiej giełdy, mierzonej poziomem bieżących zysków spółek jakie wchodzą w jego skład. Obecnie, za dolara zysku spółek zrzeszonych w indeksie SP500 musimy zapłacić 19.71 $. Historycznie nie wygląda to najlepiej, aczkolwiek biorąc pod uwagę ostatnie 30 lat, jest umiarkowanie ok. Podstawowe miary statystyczne dla PE w latach 1870 – 2022 wyglądają następująco:
Średnia: 15.97
Średnia od 1990: 24.54
Mediana: 14.89
Mediana od 1990: 22.14
Minimum: 5.31 (Grudzień 1917)
Maksimum: 123.73 (Maj 2009)
 |
|
Rysunek 1 Wskaźnik cena do zysku dla indeksu SP500 w latach 1870 - 2022. Źródło: www.multpl.com |
Jak widać, jesteśmy ok 4 punkty powyżej średniej długoterminowej i niecałe 5 punktów poniżej średniej liczonej od roku 1990. W przypadku mediany, obecny poziom wskaźnika PE jest niższy o niecałe 2.5 punktu od mediany dla lat 1990 – 2022 i o 5 punktów wyżej niż mediana dla lat 1870 -2022. Zakładając, że ostatnie 30 lat lepiej odzwierciedla aktualny stan gospodarki, możemy uznać, że jest przyzwoicie.
USA: SP400, SP500, SP600
Ocena całego indeksu 504 spółek (tyle wchodzi w skład indeksu SP500), obarczona jest pewnymi błędami. Przede wszystkim, w USA mamy podobny problem, jak na naszej, rodzimej giełdzie. Kilka największych podmiotów ma relatywnie wysoki udział w indeksie. W przypadku SP500, 10 największych podmiotów stanowi niemalże 30%4 kapitalizacji indeksu5. Warto dodać, że 8 z tych spółek, to spółki technologiczne wchodzące jednocześnie w skład indeksu NASDAQ100.
Zobaczmy zatem, jak wygląda wskaźnik PE dla małych (SP6006), średnich (SP4007 ) i dużych spółek (SP500) amerykańskiej giełdy w porównaniu do ośmiu najbardziej rozpoznawalnych spółek technologicznych8. Na wykresie poniżej wycena na bazie prognozowanych zysków spółek.
 |
|
Rysunek 2 Wskaźnik cena do prognozowanego zysku dla indeksu SP400, SP500 i SP600 oraz Wielkiej Ósemki w okresie maj 2004 - maj 2022. Źródło: www.yardeni.com |
Patrząc na wykres powyżej, możemy wyciągnąć kilka wniosków:
- Wycena Wielkiej Ósemki zdecydowanie odstaje od indeksów,
- SP500 wyceniany prognozowanymi na kolejne 12 miesięcy zyskami jest na poziomie obserwowanym w 2018-2019 roku,
- Małe i średnie spółki są historycznie bardzo tanie.
W tabeli poniżej widać porównanie wycen największych spółek technologicznych indeksu SP500 oraz samego indeksu.
|
Ticker |
Forward P/E |
|
SP500 |
17 |
|
AMZN |
54 |
|
AAPL |
24 |
|
MSFT |
28 |
|
NFLX |
17 |
|
TSLA |
102 |
|
NVDA |
50 |
|
GOOG/L |
20 |
|
Tabela 1 Wskaźnik cena do prognozowanego zysku dla indeksu SP500 i Wielkiej Ósemki. Źródło: opracowanie własne. |
|
Przyjrzyjmy się dokładniej wycenom poszczególnych indeksów:
 |
|
Rysunek 3 Wskaźnik cena do prognozowanego zysku dla indeksu SP500 w okresie maj 2007 - maj 2022. Źródło: www.yardeni.com |
Patrząc na prognozy dla SP500 widać, że znajdujemy się mniej więcej na poziomie przeciętnej wyceny tego indeksu za ostatnie 15 lat. W 2020 oraz 2021 było drożej, w 2014 – 2019 wycena była bardzo podobna, przed 2014 było taniej (efekt Wielkiego Kryzysu Finansowego z lat 2007 – 2009).
