Absolutorium i zatwierdzenie sprawozdań uchwalane w ciemno

W ostatnim czasie SII przeprowadziło analizę procedowania spółek z NewConnect w związku ze zwoływaniem Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia. Wyniki okazały się zaskakujące. W stosunku do 8 spółek SII wystosowało zawiadomienie do GPW o możliwym naruszeniu przepisów Kodeksu spółek handlowych oraz Regulaminu Alternatywnego Obrotu.

Brak raportów rocznych na stronach spółek

Zastrzeżenia SII budzi przede wszystkim brak publikowania na stronach internetowych spółek raportów rocznych, mimo że zgodnie z art. 402³ § 1 KSH spółka publiczna ma obowiązek prowadzić własną stronę internetową i zamieszczać na niej od dnia zwołania walnego zgromadzenia dokumentację, która ma być przedstawiona walnemu zgromadzeniu.

Przedmiotem obrad zwyczajnego walnego zgromadzenia jest m.in.:

• zatwierdzenie sprawozdania finansowego za ostatni rok obrotowy,
• zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki,
• podjęcie uchwały o podziale zysku albo o pokryciu straty,
• udzielenie członkom organów spółki absolutorium z wykonania przez nich obowiązków.

Mając powyższe na uwadze, niewątpliwie raport roczny stanowi dokumentację, która ma być przedstawiona walnemu zgromadzeniu, a zatem spółki mają obowiązek zamieścić ten raport na swoich stronach internetowych od dnia zwołania zwyczajnego walnego zgromadzenia.

Nieterminowe raporty roczne w EBI 

Brak raportów rocznych na stronach internetowych to nie jedyne przewinienia spółek z NewConnect. Drugim istotnym naruszeniem, na które SII zwróciło uwagę organizatorowi Alternatywnego Systemu Obrotu - Zarządowi GPW, jest praktyka niepublikowania we właściwym czasie raportów rocznych w systemie EBI. Regulamin ASO nakazuje spółkom z NewConnect opublikować raport roczny co najmniej na 15 dni przed terminem zwyczajnego walnego zgromadzenia. Niektóre z nich nie potrafią jednak dochować nawet tego, dużo liberalniejszego niż zawarty w przepisach KSH, wymogu.

Zastrzeżenia budzi też sam Regulamin ASO, który pozwala spółkom na publikowanie raportów rocznych dopiero po dniu rejestracji na walne zgromadzenie (tzw. record date - 16 dni przed terminem WZ). W ocenie SII jest to działanie mocno nietransparentne. Prowadzi ono do istotnego ograniczenia prawa akcjonariuszy do informacji o spółce, ponieważ nie daje możliwości podjęcia racjonalnej decyzji co do udziału w ZWZ. Inwestor musi zdecydować o udziale w ZWZ niejako w ciemno, zanim zostaną opublikowane dokumenty, nad którymi walne zgromadzenie będzie obradowało (w tym przypadku przede wszystkim raport roczny).

Głosowanie w ciemno

Zdecydowanie gorsza jest sytuacja, gdy spółka w ogóle nie publikuje raportu rocznego przed terminem ZWZ. Taka sytuacja wydaje się niedorzeczna, ale może się zdarzyć. Analiza zwołujących ZWZ raportów bieżących spółek z NewConnect z ostatnich kilku tygodni pozwala znaleźć kilka przykładów spółek, które, jak wynika z opublikowanych przez nie harmonogramów publikowania okresowych raportów w 2012 r., przed dniem ZWZ w ogóle nie zamierzają opublikować raportu rocznego. Ich akcjonariusze mogą zostać całkowicie pozbawieni możliwości zapoznania się z raportami rocznymi przed ZWZ. Wymaga to zdecydowanej reakcji organizatora, gdyż godzi w prawa akcjonariuszy i transparentność rynku.

Problematycznych walnych może być sporo

Niestety, spółek uważających, że akcjonariusze najpierw powinni zatwierdzić sprawozdanie zarządu z działalności spółki, sprawozdanie finansowe za ostatni rok obrotowy oraz udzielić zarządowi absolutorium, a dopiero później zapoznać się z dokumentami stanowiącymi podstawę merytorycznej oceny pracy zarządu, czy też wyników spółki, jest niemało. Zestawienie spółek, gdzie wiele wskazuje na to, że akcjonariusze zmuszeni będą głosować „w ciemno” nad uchwałami ZWZ zostało zawarte w końcowej tabeli. Co ciekawe, spółka KCSP S.A. na 6 dni przed terminem ZWZ odwołała obrady z powodu przedłużających się procedur audytorskich przy badaniu bilansu Spółki. Pytanie jednak po co w ogóle zwoływała ZWZ na 24 kwietnia 2012 skoro informowała o zamiarze publikacji raportu rocznego w dniu 14 czerwca 2012? Co jeśli akcjonariusze ponieśli koszty związane z rejestracją? Takie praktyki zamiast zachęcać, mogą co najwyżej jeszcze bardziej zniechęcać do udziału w ZWZ. Skoro jednak spółka nie dopełniła wszystkich obowiązków, nie miała sprawozdań, to odwołując ZWZ postąpiła słusznie. Z powodu przedłużających się procedur audytorskich ZWZ odwołała również spółka 4 Studio S.A., Zakupy.com S.A. oraz Internet Works S.A., które zgodnie z opublikowanymi harmonogramami nie planowały pierwotnie publikować raportu rocznego przed terminem ZWZ. W ostatniej chwili postanowiły jednak skorygować to uchybienie, ogłaszając 20 kwietnia 2012 r. w EBI nową datę publikacji raportu rocznego, tym razem wyznaczając ją na 15 dni przed terminem ZWZ. Późno, ale lepiej tak niż wcale.

Regulamin ASO sprzeczny z KSH

Zgodnie z przepisami KSH spółka publiczna (a takimi są również spółki notowane na NewConnect) ma obowiązek prowadzić własną stronę internetową i zamieszczać na niej, od dnia zwołania WZ, dokumentację, która ma być przedstawiona walnemu zgromadzeniu. We wszystkich wskazanych przypadkach spółki miały obowiązek, od dnia zwołania ZWZ, zamieścić na swojej stronie internetowej pełną treść raportu rocznego. Niedopełnienie tego obowiązku może skutkować stwierdzeniem nieważności danej uchwały jako sprzecznej z prawem, zwłaszcza w sytuacji, gdy raport roczny nie został opublikowany aż do samego dnia obrad ZWZ.

Mając na uwadze treść KSH, dziwią postanowienia Regulaminu ASO (dotyczącego obowiązków informacyjnych spółek notowanych na NewConnect), zgodnie z którymi raport roczny przekazuje się nie później niż na 15 dni przed terminem ZWZ. Spółka publikując raport roczny 15 dni przed terminem ZWZ, zgodnie z Regulminem ASO, czyni to już po record date, a ponadto w sposób oczywisty narusza przepisy KSH. Przytoczony przepis Regulaminu ASO wyraźnie stoi w opozycji do wymogów dotyczących obowiązków informacyjnych z KSH.

SII apeluje do GPW o podjęcie działań

W tym miejscu warto zwrócić uwagę, że Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie, jako organizator rynku NewConnect, powinna dążyć do zapewnienia należytego wykonywania przez spółki obowiązków informacyjnych, nie zaś tworzyć regulacje pozwalające na ograniczanie prawa akcjonariuszy do informacji o spółce.

Jak zostało pokazane powyżej są spółki, które nie zamierzają przestrzegać nawet terminu zawartego w Regulaminie ASO. W związku z powyższym Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnym zwróciło się do Zarządu GPW z wnioskiem o podjęcie interwencji mającej na celu doprowadzenie do usunięcia przez spółki naruszeń przepisów KSH i Regulaminu ASO, a jednocześnie o jak najszybsze podjęcie działań na rzecz wprowadzenia niezbędnych zmian i poprawek w Regulaminie ASO, w celu dostosowania go do wymogów KSH.

Co należy zmienić?

Należy podkreślić, że z punktu widzenia ochrony akcjonariuszy mniejszościowych bardzo istotne jest, aby spółka publikowała raport roczny przynajmniej na 26 dni przed terminem ZWZ. Umożliwi to akcjonariuszom przeprowadzenie jego analizy oraz dokonanie merytorycznej oceny działań spółki, a w konsekwencji pozwoli podjąć świadomą decyzję o uczestnictwie (lub nie) w ZWZ oraz sposobie głosowania podczas obrad.

Jeżeli spółka chce być postrzegana jako podmiot transparentny, dbający o dobre relacje z inwestorami oraz budzący ich zaufanie, standardem jej postępowania, zresztą wynikającym z KSH, powinno być publikowanie raportu rocznego wraz z ogłoszeniem o zwołaniu ZWZ najpóźniej na 26 dni przed jego terminem. Sposób procedowania przy zwoływaniu kluczowego ZWZ w roku najdobitniej ukazuje bowiem stosunek zarządu spółki do inwestorów. Oceniając daną spółkę należy także zwracać uwagę, jak spółka wykonuje obowiązki informacyjne.

[1] Źródło: „harmonogramy przekazywania do publicznej wiadomości raportów okresowych” opublikowane przez spółki w EBI