Raport SII: Zagraniczne spółki na GPW

Multinarodowość na polskim parkiecie

Ponad 10 lat temu, 14 października 2003 roku miał miejsce pierwszy debiut zagranicznej spółki na warszawskim parkiecie. Był to największy austriacki bank Austria Creditanstalt AG. Dzięki wprowadzeniu jego akcji do obrotu i panującej na rynku hossie skokowo wzrosła kapitalizacja GPW, która na koniec 2003 r. była o 51% wyższa niż w roku poprzednim. Polska giełda stawała się coraz większa i popularniejsza w regionie, budząc  zainteresowanie innych zagranicznych emitentów.

Obecnie (21.02.2014 r.) na GPW notowanych jest 46 spółek mających siedzibę poza Polską. 

Największa liczba z notowanych na GPW spółek jest zarejestrowana u naszych sąsiadów – w Czechach (8) i na Ukrainie (11).

Źródło: Opracowanie własne na podstawie www.gpw.pl

Na powyższym wykresie widać, że liczba zagranicznych spółek na przestrzeni lat sukcesywnie wzrastała, za wyjątkiem lat 2008-2009, kiedy to uwidocznił się kryzys gospodarczy, a na rynkach kapitałowych zapanowała bessa. Najwięcej emitentów debiutowało w latach 2007 oraz 2012 – po dwanaście. Żadna nowa spółka nie pojawiła się na rynku tylko w roku 2009. 

Źródło: Opracowanie własne na podstawie www.gpw.pl

Różnica pomiędzy liczbą debiutów a liczbą notowanych spółek wynika z faktu, iż część spółek opuściła rynek. Od 2003r. było to 8 emitentów. Powodami zaprzestania notowań były: przymusowy wykup, wykluczenie z rynku macierzystego, połączenie z innym podmiotem, umorzenie akcji lub reorganizacja grupy kapitałowej. Najdłużej notowana na GPW zagraniczna spółka to BMPAG (BMP Media Investors AG), będąca na rynku już dziesiąty rok. Najnowszym „nabytkiem” jest natomiast słoweński koncern przemysłowy Gorenje, produkujący sprzęt gospodarstwa domowego. Spółka zadebiutowała pod koniec 2013 r., a wartość nowej emisji wynosiła ponad 70 mln zł. 

Skąd pochodzą i ile są warte zagraniczne spółki?

Źródło: Opracowanie własne na podstawie www.gpw.pl

Obecna wartość akcji zagranicznych emitentów to ok. 42% kapitalizacji całej polskiej giełdy.

Nie jest zaskoczeniem, że spółkami o największej kapitalizacji są banki. Wśród nich największą kapitalizację ma natomiast włoski Unicredit, obecny na warszawskim parkiecie od ponad sześciu lat. Porównując kolejne lata, zagraniczne spółki miały największą kapitalizację na koniec 2007 r. Wynosiła ona łącznie ponad 570 mld zł. Na spadek tej wartości w kolejnym roku miały wpływ sytuacja na rynkach światowych oraz wykluczenie z obrotu największego austriackiego banku Austria Creditanstalt AG (będącego częścią niemieckiego banku German HypoVereinsbank, przejętego później przez UniCredit). 

Źródło: Opracowanie własne na podstawie www.gpw.pl

Największa liczba z notowanych na GPW spółek jest zarejestrowana u naszych sąsiadów – w Czechach (8) i na Ukrainie (11). Ukraińscy emitenci doczekali sie nawet własnego indeksu WIG-Ukraine, który jest obliczany od 4 maja 2011 roku. Zainteresowanie ukraińskich przedsiębiorstw polskim parkietem jest konsekwencją polityki prowadzonej przez GPW, skierowanej na przyciąganie zagranicznych emitentów, szczególnie tych z rynków wschodnich.

Ukraińscy emitenci doczekali sie nawet własnego indeksu WIG-Ukraine, który jest obliczany od 4 maja 2011 roku.

Nie ma inwestycji bez ryzyka

Wśród zalet inwestowania w zagraniczne spółki Giełda wymienia:

1. Poszerzenie możliwości dywersyfikacji portfela
2. Możliwość uzyskania atrakcyjnych stóp zwrotu
3. Wzrost świadomości inwestycyjnej, poszerzanie wiedzy
4. Możliwość dokonywania inwestycji w niepopularnych w Polsce branżach
5. Możliwość arbitrażu w przypadku spółek notowanych jednocześnie na dwóch rynkach (ang. dual listing)

Przy inwestowaniu w zagraniczne spółki notowane na GPW należy jednak zachować szczególną ostrożność, gdyż podlegają one prawodawstwu kraju, w którym są zarejestrowane. Ku przestrodze warto przypomnieć niedawną sytuację akcjonariuszy słoweńskiej spółki Nova KBM, którzy stracili swoje akcje i zostali z niczym. Słoweńskie prawo umożliwiło bankowi umorzenie wszystkich swoich dotychczasowych akcji. Podobnie było z amerykańską spółką CEDC, która w czerwcu ubiegłego roku anulowała swoje akcje. 

Niestety, takie sytuacje ciężko jest z góry przewidzieć. Aby im zapobiec należy dokładnie znać przepisy prawa obowiązujące w kraju macierzystym spółki i na bieżąco monitorować ich zmiany. Jest to zadanie trudne, dlatego przed inwestycją w akcje spółek zagranicznych warto wziąć pod uwagę dodatkowe ryzyko inwestycyjne.

* Stan na luty 2014