Inwestowanie dywidendowe – czy jest możliwe w Polsce?

Na łamach publikacji Stowarzyszenia Inwestorów Indywidualnych często poruszamy temat dywidend i związanego z nim inwestowania długoterminowego. Czy polski parkiet stwarza możliwości do takiego rodzaju oszczędzania? Sprawdźmy to razem.

Inwestowanie na giełdzie kojarzy się ze spekulacją oraz dużym ryzykiem. Inwestorzy są kuszeni możliwością szybkiego zarobku. Stąd inwestowanie często ma charakter krótkoterminowy. W ostatnim czasie, kiedy oprocentowanie lokat bankowych, najczęściej wybieranego instrumentu oszczędnościowego, spadło do wyjątkowo niskich poziomów, coraz więcej osób poszukuje alternatywnych sposobów na pomnażanie kapitału. W ten sposób zwiększa się zainteresowanie giełdą. Skąd zatem pojawiło się pojęcie oszczędzanie, skoro giełda to spekulacja, ryzyko, krótki horyzont czasowy inwestycji, a więc same zaprzeczenia oszczędzania? Pamiętajmy, że są to tylko skojarzenia przeciętnego polskiego inwestora, który nie kupuje akcji na lata. Rozwinięty rynek kapitałowy daje możliwość opłacalnego inwestowania długoterminowego, oszczędzania.

Inwestowanie dywidendowe od kilku lat jest możliwe również w Polsce. Problemem jak zawsze jest wybór spółek.

Alternatywą dla popularnych lokat bankowych może być inwestowanie dywidendowe. Polega ono na zakupie akcji na długie lata w celu osiągania stałego, systematycznego dochodu w postaci dywidendy. Przy takim podejściu inwestor, a być może trafniejszym określeniem będzie tu oszczędzający, nie będzie przejmował się znacznym spadkiem cen akcji, np. w trakcie bessy. Dlaczego? Ponieważ jego źródłem dochodu nie będą korzyści wynikające ze zmiany kursu, lecz stale i regularnie wypłacana dywidenda. W tym momencie dochodzimy do sedna sprawy. Czy na polskiej giełdzie notowane są spółki, które systematycznie dzielą się wypracowanym zyskiem z akcjonariuszami?

Wybieramy potencjalne spółki

Na początku zaznaczmy, że wypłacanie dywidendy przez znaczną liczbę spółek publicznych stanowi podstawę do stwierdzenia o dojrzałości rynku. Pod tym kątem polski parkiet może być traktowany jako rynek rozwijający się. Szukając spółek, które regularnie wypłacają stabilną dywidendę, powinniśmy skupić się na dużych przedsiębiorstwach, o już ugruntowanej pozycji rynkowej. Zależność polityki dywidendowej od cyklu życia przedsiębiorstwa jest widoczna na wszystkich rynkach. Kieruje nas to w stronę blue chipów, tym bardziej, że w przypadku tych spółek dywidenda jest często jedynym sposobem na wynagrodzenie dawców kapitału. Mając na uwadze tę argumentację skupimy się na spółkach, które zostały zakwalifikowane do indeksu WIG30.

Do wyselekcjonowania spółek, które będą nas interesowały, musimy przyjąć pewien horyzont czasowy, w jakim dywidenda była regularnie wypłacana. Wypłacanie dywidendy przez cztery ostatnie lata jest istotną przesłanką, aby domniemywać wypłaty w przyszłości. W indeksie WIG30 możemy znaleźć 13 takich spółek. Wspomnieliśmy, że oszczędzający nie będzie się przejmował spadkami spowodowanymi na przykład ochłodzeniem koniunktury, ponieważ wynagradza mu to wypłacana dywidenda. Aby sprawdzić jak spółki zachowują się w czasie dekoniunktury możemy cofnąć się trochę bardziej w czasie i zbadać czy wypłacały dywidendę w 2008 i 2009 roku. W taki sposób zawęzimy zbiór wyselekcjonowanych spółek do 5 – PKO BP, KGHM, Orange Poland, Asseco Poland i Eurocash.

Do ostatecznej analizy weźmiemy jednak 12 spółek. Po pierwsze niektóre z nich zadebiutowały na giełdzie po kryzysie i od tego czasu regularnie dzielą się zyskiem (spełniają warunek wypłacania dywidendy w ciągu ostatnich 4 lat) – PZU i PGE. Kolejne dwie spółki rozpoczęły wypłacanie dywidend po 2008 roku i robią to stale do dzisiaj – LPP i Enea. Do analizy włączymy także trzy banki, które nie wypłaciły dywidendy w 2009 roku – Pekao, BZ WBK i Bank Handlowy. Kryzys z 2008 roku istotnie dotyczył sektora bankowego dlatego „wybaczymy” tym spółkom roczny przestój w wypłatach, patrząc na solidną historię dywidendową. Możemy zauważyć, że na przód wysuwa się PKO BP, które wypłaciło dywidendę nawet podczas kryzysu. Z analizy wyłączymy CCC, które nie podzieliło się zyskiem w 2008 roku oraz TVN, który podjął decyzję o akcji buy-back zamiast wypłacania dywidendy w 2014 roku. Na tej podstawie wybraliśmy 12 solidnych spółek dywidendowych, w tym 5 „pewniaków”.

Ile można na tym zarobić?

Oprócz faktu wypłacania przez spółki dywidendy, istotna jest także jej wielkość. W naszych rozważaniach najlepszym narzędziem do oceny tego czynnika będzie skumulowana stopa dywidendy (SSD). Jest to nic innego jak suma wypłaconych nam dywidend przyrównana do ceny zakupu akcji. Należy mieć na uwadze, że dla każdego inwestora skumulowana stopa dywidendy będzie przybierała różne wartości ponieważ akcje zostały zakupione po różnych cenach oraz w różnym czasie. Różnice mogą być szczególnie istotne w aspekcie inwestowania długoterminowego, kiedy walor został zakupiony nawet do kilku lat wcześniej. Przedstawimy teraz przykładowe skumulowane stopy dywidendy dla wybranych spółek, dla cen z pierwszej sesji notowań w danym roku.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie www.gpw.pl

Wyjaśnijmy nieco jak czytać tabelę. Kupując akcje PKO BP na początku roku 2008 i trzymając je do dzisiaj, czyli otrzymując wszystkie dywidendy wypłacone od momentu zakupu, skumulowana stopa dywidendy wyniosłaby 19,23%. Kupując akcje rok później, na początku 2009 roku, skumulowana stopa dywidendy wyniosłaby 23,80%. Oczywiście nie uwzględniamy już dywidendy za rok 2008 ponieważ nie posiadaliśmy wtedy akcji spółki, nie byliśmy uprawnieni do otrzymania wypłaty. Skumulowana stopa dywidendy jest większa w 2009 roku ze względu na niższą cenę zakupu akcji. Tak samo wygląda sytuacja dla roku 2010. Kupując akcje na początku tego roku, suma wypłaconych dywidend dałaby stopę zwrotu na poziomie 19,91% w porównaniu do zainwestowanego kapitału. Nie bierzemy pod uwagę dywidend wypłacanych w latach 2008-2009.

Nie ma takich spółek, które w kilkudziesięcioletnim terminie nie mogą zbankrutować. Nawet najbardziej pewne inwestycje trzeba więc monitorować.

Na podstawie przedstawionych danych historycznych możemy zauważyć 2 spółki, które zakupione na początku lat 2008-2012 pozwalały uzyskać wysoką skumulowaną stopę dywidendy, ponad 20%. Są to KGHM oraz Bank Handlowy. W przypadku KGHM należy zauważyć, że wysoka skumulowana stopa dywidendy wynika z mocnej przeceny akcji w czasie kryzysu, a wypłaty dywidendy są bardzo nierówne jednak stale wypłacane. Warto wymienić także PZU, dla którego skumulowana stopa dywidendy do 2012 roku przyjmuje wartości powyżej 30%, a w 2014 roku wypłacona zostanie rekordowa dywidenda pod względem kwotowym – 54 zł. Ciekawie prezentuje się Orange Polska, wcześniejsze TP SA, które wypłacało stałą dywidendę w wysokości 1,5 zł, a od dwóch lat została ona obniżona do 0,5 zł. Dodatkowo spółkę charakteryzuje wysoka skumulowana stopa dywidendy powyżej 20% dla zakupu w latach 2008-2011.

Nic nie jest pewne do nieskończoności

Spośród 30 największych spółek na polskim parkiecie wybraliśmy 12, które spełniają stawiane przez nas kryteria. Nie jest to wiele. Dodatkowo trzeba zauważyć, że spółki te nie są „too big to fail”, aby przetrwać każdy, nawet poważniejszy kryzys gospodarczy i dalej wypłacać dywidendę. Stanowi to problem z naszego punktu widzenia ponieważ nie mamy pewności dzielenia się zyskiem przez spółkę w horyzoncie 10, 15 czy 20 lat. Odpowiadając na zadane w tytule pytanie, inwestowanie dywidendowe w Polsce istnieje w pewnym małym zakresie i cały czas rozwija się. Trzeba jednak podchodzić do niego z głową i śledzić swoje inwestycje.

  Ten artykuł pochodzi z Akcjonariusza 3/2014

Czytaj Akcjonariusza również w wersji na iPada: