Równowaga idealna – sytuacja na rynku nieruchomości

„Rok 2017 może przynieść częściowy spadek popytu na nieruchomości mieszkaniowe, ale myślę, że rynek szybko dopasuje się do sytuacji” (Artur Ceglarz, Wiceprezes Zarządu ROBYG S.A.).

 

„W segmencie komercyjnym nadal doskonale będzie wynajmować się powierzchnia handlowa, natomiast sytuacja na rynku biur będzie zbliżona do obecnej” (Michał Skotnicki, Prezes Zarządu BBI Development S.A.).

 

„Biorąc pod uwagę dynamiczną sytuację makroekonomiczną jestem ostrożny w stawianiu kategorycznych, długoterminowych prognoz” (Mariusz Książek, Prezes Zarządu Marvipol S.A.).

 

 

Więcej na temat sytuacji na rynku nieruchomości w rozmowach z przedstawicielami spółek giełdowych działających w branży deweloperskiej, którym zadaliśmy cztery pytania:

 

1. Jak kształtują się wyniki finansowe spółki za pierwsze półrocze 2015 r.?
2. Na jakich inwestycjach obecnie koncentruje się spółka?
3. Co leży w planach spółki na najbliższą przyszłość?
4. Jak będzie kształtowała się branża deweloperska w kolejnych latach?

 

 

Michał Skotnicki, Prezes Zarządu BBI Development S.A.:

 

1. Na rezultaty osiągnięte w pierwszym półroczu 2015 r. w głównej mierze wpływały przychody z działalności usługowej oraz stopniowe ujmowanie w wynikach projektów komercyjnych (Centrum Marszałkowska, Centrum Praskie Koneser i Plac Unii). Harmonogram realizowanych inwestycji powoduje, że w pierwszym półroczu nie rozpoznaliśmy praktycznie wyników z tytułu sprzedaży mieszkań. Pod tym względem drugie półrocze będzie zdecydowanie lepsze, ponieważ w 4Q zaczniemy przekazywanie loftów i soft-loftów w kolejnych dwóch etapach projektu Koneser, gdzie sprzedane jest obecnie ponad 80% lokali.

2. W segmencie komercyjnym kluczowym projektem jest Kwartał Centralny Centrum Praskiego Koneser (ok. 51 tys. mkw. PUM). Rozpoczęcie prac budowlanych planujemy na listopad br., a otwarcie centrum handlowo-usługowego powinno nastąpić w październiku 2017 r. Drugim ważnym projektem jest Centrum Marszałkowska (ok. 16,4 tys. mkw. PUM) – jedyny w Warszawie budynek biurowo-handlowy połączony bezpośrednio ze stacją metra. Priorytetem w segmencie mieszkaniowym jest dla nas planowane na koniec 2016 r. zakończenie prac budowlanych i wykończeniowych oraz awansowanie sprzedaży apartamentów w projekcie Złota 44 (obecnie sprzedanych 49 z 287 apartamentów). W bieżącym roku planujemy także ukończyć budowę i oddać do użytku dwa budynki w projekcie Koneser (łącznie 86 mieszkań). W oddanym do użytku projekcie Plac Unii (łącznie 56 tys. mkw.) zbliżamy się natomiast do końca komercjalizacji powierzchni biurowej. Pozwoli to stopniowo wycofywać środki, które będziemy przeznaczać na kolejne projekty.

3. W listopadzie br. planujemy rozpoczęcie prac budowlanych w Centrum Praskim Koneser (około 51 tys. mkw. pow. komercyjnej). Na przełomie 2015 i 2016 roku chcemy uruchomić kolejny etap projektu Koneser (108 lokali). Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał pozytywny wyrok w sprawie pozwolenia na budowę w projekcie Centrum Marszałkowska. Rozpoczęcie prac budowlanych planujemy na styczeń 2016 r. Zakończenie prac budowlanych w tych projektach planowane jest na koniec 2017 r. Będziemy również zgodnie z harmonogramem awansować wykończenie i komercjalizację apartamentowca Złota 44.

4. Spodziewamy się utrzymywania bardzo dobrej sytuacji na rynku mieszkaniowym – zarówno w segmencie popularnym, jak i luksusowym, który jest odporny na wahania koniunktury. W segmencie komercyjnym nadal doskonale będzie wynajmować się powierzchnia handlowa, natomiast sytuacja na rynku biur będzie w naszej opinii zbliżona do obecnej: dobrze wynajmują się nowoczesne powierzchnie w najlepszych lokalizacjach (jak Centrum Marszałkowska), a także projekty przeznaczone dla wymagającego, nietuzinkowego klienta, ceniącego sobie oryginalną lokalizację, architekturę i otoczenie. Takie warunki spełnia realizowane przez nas Centrum Praskie Koneser, które znalazło m.in. uznanie firmy Google.

 

 

 

---

 

 

Mariusz Książek, Prezes Zarządu Marvipol S.A.:

 

1. I półrocze 2015 r. Grupa Marvipol zamknęła z 311,65 mln zł skonsolidowanych przychodów z działalności kontynuowanej, 21,11 mln zł zysku z działalności operacyjnej i 10,97 mln zł zysku netto. Jest to wynik zgodny z budżetem Grupy na 2015 r., odzwierciedlający obecne zaawansowanie projektów deweloperskich, mających kluczowy wpływ na rentowność działalności Grupy. Drugie półrocze, w związku z ukończeniem I etapu inwestycji Central Park Ursynów, przyniesie skokowy wzrost przekazań mieszkań, co przełoży się na wzrost przychodów.

2. Najważniejszą z obecnych inwestycji Grupy jest wieloetapowy projekt mieszkaniowy Central Park Ursynów, realizowany na nieruchomości przy ul. Kłobuckiej w Warszawie. W ramach inwestycji w IV kw. 2015 r. do użytku zostanie oddany etap I a, z 471 mieszkaniami i lokalami użytkowymi. W 2016 r. ukończony zostanie etap Ib – 430 lokali. We wrześniu br. Grupa rozpoczęła realizację nowego etapu tej inwestycji – Lake Park Apartments, pozycjonowanego w tzw. segmencie średnim. Łącznie, potencjał parceli przy ul. Kłobuckiej pozostały do zrealizowania, to ponad 82 tys. mkw. PUM, 1,6 tys. lokali użytkowych i mieszkalnych, zaplanowanych do realizacji w etapach do 2020 r. Na przełomie pierwszego i drugiego półrocza sfinalizowaliśmy zakup nieruchomości w sąsiedztwie Kanału Żerańskiego na stołecznej Białołęce. Począwszy od pierwszej połowy 2016 r. realizowany tam będzie nowy projekt mieszkaniowy, w ramach którego powstanie ponad 900 mieszkań. Strategia Grupy Marvipol zakłada koncentrację na projektach pozwalających na osiągnięcie ponadprzeciętnego zwrotu na kapitale. Realizując ją, Grupa Marvipol zawiązała z Grupą Panattoni, największym deweloperem powierzchni magazynowych w regionie, joint venture dla realizacji inwestycji magazynowej Panattoni Park Warsaw. Projekt zakłada wybudowanie obiektu o blisko 46 tys. mkw. powierzchni wynajmowanej, do końca 2016 r.

3. Oczekujemy, że ostatni kwartał 2015 r. stać będzie pod znakiem finalizacji pierwszego etapu Central Park Ursynów. Sprzedaż deweloperska mieszkań powinna kształtować się na stabilnym poziomie, pozwalającym na zamknięcie roku z ponad 500 podpisanymi umowami sprzedaży. Liczba przekazanych lokali powinna z kolei przekroczyć 550 sztuk. Rok 2016 r. przyniesie, zgodny z założeniami długoletnimi, istotny wzrost sprzedaży w segmencie deweloperskim, związany z uzupełnieniem oferty mieszkaniowej Marvipol o lokale realizowane w nowych inwestycjach oraz w kolejnych etapach CPU.

4. Zakładam, że w najbliższych kwartałach utrzyma się wysokie tempo sprzedaży, a deweloperzy mieszkaniowi, rozpoczynający dzisiaj nowe projekty, znajdą odbiorców. Natomiast biorąc pod uwagę dynamiczną sytuację makroekonomiczną, jestem ostrożny w stawianiu kategorycznych, długoterminowych prognoz.

 

 

 

---

 

 

Artur Ceglarz, Wiceprezes Zarządu ROBYG S.A.:

 

1. Pierwsze półrocze zamknęliśmy liczbą przekazań równą prawie 550 lokali mieszkaniowych, natomiast do końca bieżącego roku planujemy przekazać łącznie 1,9 - 2 tys. mieszkań. Moment uznania przychodu to odebranie przez klienta lokalu w zakończonej inwestycji, zatem skok poziomu przychodów w porównaniu do pierwszego półrocza powinien być bardzo wysoki. W branży deweloperskiej ocena wyników finansowych na podstawie jednego czy dwóch kwartałów nie jest miarodajna.

2. Koncentrujemy się na rynku mieszkaniowym w dwóch miastach: Warszawie i Gdańsku. W każdym z miast sprzedajemy około tysiąca mieszkań rocznie. Obecnie rozpoczynamy nową inwestycję w Warszawie – Green Mokotów. Jest to kompleks mieszkaniowy, który stanie u podnóża skarpy wiślanej przy alei Wilanowskiej. W ramach pierwszego etapu powstanie około 115 lokali mieszkaniowych i usługowych. Budowę planujemy rozpocząć w czwartym kwartale b.r. i zrealizować ją do końca 2016 r. Kolejny projekt, który ROBYG rozpocznie jeszcze w tym roku, to osiedle mieszkaniowe Stacja Nowy Ursus. Inwestycja powstanie na zakupionym w lipcu terenie o powierzchni ponad 5 ha. Rozpoczęcie budowy planowane jest na pierwszy kwartał 2016, a zakończenie na drugi kwartał 2017. W ramach całego projektu wybudowanych zostanie około 1000 lokali.

3. Planujemy rozpoczęcie działalności na rynku wrocławskim. Rozpoczęcie inwestycji na działce o powierzchni 5 ha uzależniamy od dostarczenia przez miasto niezbędnej infrastruktury. Jeżeli nastąpi to w kolejnym roku, projekt powinien zostać uruchomiony w 2017 r. Priorytetowym celem Grupy jest budowanie banku ziemi na przyszłe lata. W tym roku wydaliśmy na zakup działek kwotę powyżej 150 mln zł. Jeżeli pojawią się ciekawe okazje inwestycyjne, budżet ten zostanie zwiększony.

4. W tej chwili notujemy rekordowe wyniki na rynku mieszkaniowym. Obecna podaż mieszkań jest w pełni absorbowana przez bardzo wysoki popyt. W perspektywie kilku lat sytuacja może ulec zmianie. Przewiduję, że po 2017 r. popyt i podaż zaczną się równoważyć. Perspektywy na najbliższe dwa lata postrzegam jako bardzo dobre. Niskie stopy procentowe ułatwiają klientom pozyskiwanie korzystnych warunków finansowania zakupu nieruchomości. Wysoki popyt inwestycyjny wynika także z faktu, że klienci traktują lokowanie środków w nieruchomościach jako alternatywę dla lokat bankowych czy funduszy. Częściowego spadku tego popytu można się spodziewać w 2017 r., ale myślę, że rynek szybko dopasuje się do sytuacji.

 

 

 

---

 

 

Andrzej Witkowski, Członek Zarządu CDI ZN Sp. z o.o.:

 

1. W wynikach pierwszego półrocza Grupy Kapitałowej Immobile S.A. odnotowaliśmy prawie 10% wzrost przychodów w stosunku do pierwszego półrocza 2014 r. (które zamknęliśmy kwotą 45 mln zł). Dobry wynik operacyjny został osiągnięty w podstawowych segmentach działalności Grupy – przemyśle, hotelarstwie i najmie aktywów. Wyniki nie uwzględniają jednak przychodów i zysków z prowadzonej działalności deweloperskiej. Zaprezentujemy je wraz z finalnymi umowami sprzedaży mieszkań, po oddaniu ich do użytku w IV kwartale bieżącego roku. Według stanu na koniec czerwca 2015 r., sprzedane zostało 28% całkowitej powierzchni budynków mieszkalnych (1900 mkw.).

2. Obecnie koncentrujemy się na zakończeniu budowy projektu Leśna 19-21 w Bydgoszczy, który stanowi tzw. „etap 0” inwestycji Platanowy Park. Zakończenie budowy tego etapu, obejmującego dwa budynki mieszkalne (łącznie 144 lokale), planujemy na IV kwartał 2015 r. Jest to pierwsza inwestycja deweloperska, którą prowadzimy na własny rachunek. Do tej pory, angażując się w projekty w całej Polsce, występowaliśmy w roli inwestora zastępczego czy inżyniera kontaktu, poprzez spółkę CDI Konsultanci Budowlani Sp. z o.o. W lipcu b.r. rozpoczęliśmy budowę biurowca IMMOBILE K3 przy placu Kościeleckich w Bydgoszczy. Jest to pięciokondygnacyjny biurowiec klasy A (powierzchnia biurowo – handlowa 8 600 mkw.). Zakończenie budowy planujemy na drugą połowę 2017 r.

3. W najbliższych latach będziemy koncentrować się na rozwoju projektu Platanowy Park (pow. gruntu 9,6 ha). Jest to inwestycja podzielona na siedem etapów mieszkaniowych, których zakładany termin realizacji wynosi siedem lat. Każdego roku do użytku planujemy oddawać ok. 150 lokali, łączna ilość mieszkań to 1 246 (65 tys. mkw. PUM). Szacowana wartość projektu wynosi 750 mln zł. Obok działalności deweloperskiej, planujemy także działania w segmencie hotelarskim: w IV kwartale 2015 r. nastąpi rozruch nowego hotelu sieci Focus Hotels w dużym mieście wojewódzkim na wschodzie Polski. W I kwartale 2016 r. zostanie otwarty hotel w Gdańsku. Zaprezentujemy także nowy produkt własny segmentu przemysłowego – parking wielopoziomowy. Jest to przykład produktu, który wykorzystuje synergię wynikającą z łączenia działalności deweloperskiej i przemysłowej w obrębie Grupy.

4. Przy rosnącej konkurencji i coraz pełniejszym wpływie wymogów ustawy ,,O ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego”, rynek deweloperski staje się coraz bardziej klarowny i bezpieczny dla klienta. Wydłużona do 5 lat gwarancja na wykonane roboty oraz zaplanowane do 2021 r. zmiany dotyczące standardu technicznego budynku zawarte w „Warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie”, prognozują rozwiązania projektowe kosztowniejsze w realizacji, ale gwarantujące mniejsze koszty eksploatacyjne. Planowane przez nas inwestycje wpisują się w potrzeby rynkowe, a o ich sukcesie, jak zawsze, decyduje właściwe wypośrodkowanie ceny w odniesieniu do lokalizacji, standardu i jakości produktu.

 

 

 

---

  

 

Jarosław Szanajca, Prezes Zarządu Dom Development S.A.

 

1. I półrocze zamknęliśmy dobrymi wynikami finansowymi, zgodnymi z założeniami. Odnotowaliśmy sprzedaż na poziomie 1065 lokali netto, co oznacza 20% dynamikę rok do roku. II kwartał 2015 r. był rekordowy pod względem sprzedaży, co dobrze rokuje na drugą połowę roku. Niższy zysk netto (5,1 mln zł wobec 10,9 mln zł rok wcześniej) to efekt przede wszystkim niskiego wolumenu przekazań, zgodnego z harmonogramem realizowanych inwestycji. W I półroczu br. przekazaliśmy klientom 565 lokali, wobec 977 przekazanych w I półroczu 2014 roku. Według wstępnych wyników sprzedaży w III kwartale 2015 r., sprzedaż netto wzrosła do rekordowych 640 lokali wobec 598 sprzedanych mieszkań w II kwartale, co przełożyło się na łączną sprzedaż trzech kwartałów 2015 r. na poziomie 1 705 lokali (wzrost o 22% r/r). Niezmiennie utrzymujemy wysoką płynność oraz bezpieczną strukturę zadłużenia, z odległymi okresami zapadalności długu. Na koniec pierwszego półrocza dysponowaliśmy gotówką w wysokości 300 mln zł, przy braku zadłużenia wymagalnego w ciągu 12 miesięcy.

2. W pierwszym półroczu wprowadziliśmy do sprzedaży 1389 nowych mieszkań. Uruchomiliśmy w tym okresie sprzedaż 7 inwestycji. W III kwartale 2015 r. wprowadziliśmy do sprzedaży ponad 730 mieszkań w 4 kolejnych wieloetapowych inwestycjach w Warszawie.

3. Na drugie półrocze 2015 r. przypada większość tegorocznych przekazań, spodziewamy się zatem lepszych wyników finansowych na koniec roku. W I półroczu powiększyliśmy bank ziemi kupując 7 działek w Warszawie, z potencjałem realizacji ponad 2600 lokali (w tym około 1900 w lewobrzeżnej części stolicy). Wysoki stan gotówki i niski poziom zadłużenia netto oznaczają, że mamy duży potencjał zakupów ziemi i uruchamiania nowych projektów.

4. Obserwujemy silny popyt we wszystkich segmentach rynku nowych mieszkań, wspierany przez niskie stopy procentowe, oraz program Mieszkanie dla Młodych. W tym roku na rynku powstaje rekordowa liczba nowych inwestycji. Popyt na mieszkania jest wciąż bardzo duży, nie widać oznak zwiastujących nadpodaż mieszkań. W naszej ocenie obecnie relacja popytu i podaży rynkowej jest zrównoważona. Ceny mieszkań są stabilne i mogą znajdować się w początkowej fazie trendu wzrostowego. Sprzyjające otoczenie makroekonomiczne powinno przełożyć się na dalszy zrównoważony rozwój rynku mieszkaniowego.

 

 

 

---

 

BBI Development S.A.

	01.01.2015-30.06.2015	01.06.2014-30.06.2014	01.01.2014-31.12.2014
Przychody	8 320	25 075	47 287
EBIT	-267	3 292	2 450
Zysk netto	-1 069	-760	-13 822
Dane na 01.10.2015 [tys. zł]
Kapitalizacja	93,1 mln zł
C/Z	ujemny
C/WK	0,38

 

Marvipol S.A.

	01.01.2015-30.06.2015	01.06.2014 -30.06.2014	01.01.2014 -31.12.2014
Przychody	311 652	334 471	761 210
EBIT	21 112	44 256	76 306
Zysk netto	10 964	29 153	47,938
Dane na 01.10.2015 [tys. zł]
Kapitalizacja	293 mln zł
C/Z	9,81
C/WK	0,96

 

ROBYG S.A.

	01.01.2015-30.06.2015	01.06.2014-30.06.2014	01.01.2014-31.12.2014
Przychody	140 588	240 635	409 325
EBIT	16 325	35 876	60 460
Zysk netto	18 178	21 607	46 527
Dane na 01.10.2015 [tys. zł]
Kapitalizacja	644,6 mln zł
C/Z	14,96
C/WK	1,38

 

Grupa Kapitałowa IMMOBILE S.A.

	01.01.2015-30.06.2015	01.06.2014-30.06.2014	01.01.2014-31.12.2014
Przychody	45 586	41 547	90 856
EBIT	5 921	-6 324	-4 925
Zysk netto	1 950	3 855	2 842
Dane na 01.10.2015 [tys. zł]
Kapitalizacja	175 mln zł
C/Z	186
C/WK	1,18

  

Dom Development S.A.

	01.01.2015-30.06.2015	01.06.2014-30.06.2014	01.01.2014-31.12.2014
Przychody	230 295	361 620	784 264
EBIT	7 472	11 847	69 019
Zysk netto	5 136	10 948	55 935
Dane na 01.10.2015 [tys. zł]
Kapitalizacja	1 140 mln zł
C/Z	23
C/ZW	1,4

 

 

---

 

Ten artykuł pochodzi z Akcjonariusza 4/2015