Przed wejściem w życie nowej opłaty emisyjnej, notowania dwóch największych spółek paliwowych z GPW poszły w górę. Poziom zysku PKN Orlen i Lotosu, ceny hurtowe paliwa, a także wartość marży rafineryjnych w ostatnich miesiącach poddają pod wątpliwość stwierdzenie, że konsumenci nie odczują na swoich barkach nowego „podatku” wnoszonego na rzecz budżetu państwa.
Od pierwszego stycznia 2019 roku obowiązuje nowa opłata emisyjna w ramach której odprowadzane do budżetu jest 80 zł netto od każdego tysiąca litrów paliw. Nowy podatek dotyczy paliw wprowadzanych na nasz rynek, w tym benzyn silnikowych i olejów napędowych. Obowiązek wniesienia opłaty emisyjnej ciąży na producentach paliw, jego importerach, a także na podmiotach, które dokonują wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw. Środki trafią do Funduszu Niskoemisyjnego Transportu, który będzie zarządzany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Warto jednak zwrócić uwagę, że tylko 15 procent tej opłaty będzie stanowić przychód nowego funduszu. Pozostałe 85 procent będzie elementem bezpośredniego przychodu NFOŚiG.
Z nowej opłaty mają być finansowane projekty związane elektromobilnością i nie tylko. Jak czytamy w ustawie o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw środki funduszu przeznczone będą m.in. na wsparcie inwestycji w zakresie wytwarzania biokomponentów, biopaliw ciekłych, wsparcie budowy lub rozbudowy infrastruktury dla dystrybucji lub sprzedaży sprężonego gazu ziemnego (CNG) lub skroplonego gazu ziemnego (LNG), wsparcie publicznego transportu zbiorowego wykorzystującego biopaliwa ciekłe, inne paliwa odnawialne, sprężony gaz ziemny (CNG) lub skroplony gaz ziemny (LNG), w tym pochodzący z biometanu, wodór lub energię elektryczną, a także wsparcie producentów środków transportu wykorzystujących do napędu energię elektryczną, sprężony gaz ziemny (CNG) lub skroplony gaz ziemny (LNG), w tym pochodzący z biometanu lub wodór.
Trudno uwierzyć, że koszty nowej opłaty emisyjnej nie poniosą konsumenci. Wzrost cen na stacjach bowiem wpływa nie tylko na wysokość rachunku za paliwo tankowane do prywatnych samochodów, ale także jest elementem ceny, którą płacimy w sklepach za różne produkty. Trzeba bowiem pamiętać, że w polskiej gospodarce większość towarów transportuje się tzw. transportem samochodowym, czyli m.in. za pomocą ciężarówek. Według danych GUS za 2017 rok, udział ładunków, których wartość wyrażona jest w tysiącach ton, przewiezionych transportem samochodowym stanowi 85 procent, a kolejowym niespełna 12 procent. Pozostałą część to transport morski i lotniczy. Bezpośrednie przełożenie nowej opłaty emisyjnej na ceny na stacjach wynosi z VAT okolo 10 groszy za litr.
Hurtowe ceny paliw
Badając jak zmieniły się ceny paliw w hurcie również można się zastanawiać, czy aby uniknąć skokowej podwyżki cen, koncerny paliwowe nie wprowadziły stopniowo podwyżek wcześniej. Według danych PKN Orlen, na dzień 1 listopada hurtowa cena benzyny bezołowiowej - Eurosuper 95 wyniosła 3912 zł za metr sześcienny, a 29 grudnia kosztowała 3388 zł za metr sześcienny. Daje to spadek na poziomie 13,4 procent. Z kolei ropa typu brent w dniu 1 listopada była wyceniana na około 73 dolary za baryłkę, a na koniec roku jej cena wynosiła około 54 dolary za baryłkę. Spadek to około 26 procent, a zatem jest znacznie wyższy w porównaniu do tego, jak zmieniła się wspomniana wyżej cena w hurcie benzyny bezołowiowej. Oczywiście trzeba wziąć pod uwagę, że na cenę paliwa w rafinerii wpływa również szereg innych czynników jak m.in. notowania dolara, w którym surowiec jest wyceniany. Cena dolara wyrażona w złotych na przestrzeni listopada i grudnia wzrosła o około 1,3 procent.
| Ropa Brent - wykres notowań za okres drugiej połowy 2018 roku |
 |
| Źródło: opracowanie własne na podstawie wykresu wygenerowanego w serwisie Stooq.pl |
Innym elementem związanym z cenami paliw jest marża rafineryjna. W przypadku Lotosu, w listopadzie modelowa marża rafineryjna wyniosła 10,21 dolara na baryłce, wobec 7,42 dolara na baryłce w październiku. Zatem na przestrzeni miesiąca, wzrosła ona o 37,6 procent. Wzrost jest również zauważalny jeżeli porównamy te dane z analogicznymi informacjami z listopada 2017 roku. W tym przypadku modelowa marża rafineryjna wyniosła 7,08 dolara na baryłce. Jeżeli spojrzymy na dane PKN Orlen, również dostrzeżemy wzrost marży w analogicznym okresie.
Według informacji opublikowanej na stronie internetowej Grupy Lotos w środę popołudniu, w grudniu modelowa marża rafineryjna spółki wyniosła 7,32 dolary na baryłkę. To o prawie 2 dolary na baryłkę mniej niż w listopadzie 2018 roku, ale o 36,6 procent więcej w stosunku do tego samego miesiąca 2017 roku.
Rosnące zyski i wyceny spółek paliwowych
W trzecim kwartale 2018 roku Lotos wypracował 631,6 mln zł skonsolidowanego zysku netto przypisanego akcjonariuszom jednostki dominującej, wobec 618,8 mln zł w tym samym okresie roku poprzedniego. Z kolei przychody sięgnęły 8,344 mld zł w porównaniu do 6,263 mld zł w tym samym okresie roku wcześniejszego. W przypadku PKN Orlen, skonsolidowany zysk netto przypisany akcjonariuszom jednostki dominującej wzrósł w trzecim kwartale 2018 roku o niespełna 30 procent rok do roku. Wyniósł on 2,063 mld zł, wobec 1,603 mld zł rok wcześniej. Przychody spółki sięgnęły 30,344 mld zł w porównaniu z 24,730 mld zł w tym samym okresie 2017 roku.
| Lotos - wykres kursu akcji |
 |
| Źródło: opracowanie własne na podstawie wykresu wygenerowanego w serwisie Stooq.pl |
Na przestrzeni ostatnich miesięcy rosły nie tylko zyski, ale również wycena spółek paliwowych. Odzwierciedlają to m.in. notowania indeksu WIG-Paliwa, który w 2018 roku wypadł najlepiej spośród indeksów branżowych notowanych na GPW. Oprócz tego, jako jedyny zanotował on wzrost (+12,01 procent) w ubiegłym roku, pozostawiając pozostałe segmenty rynku w tyle, o czym pisaliśmy w poprzedniej analizie podsumowującej 2018 rok na GPW.
| PKN Orlen - wykres kursu akcji |
 |
| Źródło: opracowanie własne na podstawie wykresu wygenerowanego w serwisie Stooq.pl |
Notowania PKN Orlen w ciągu ostatnich 3 miesięcy 2018 roku poszły w górę o 7 procent, a w całym 2018 roku wzrost wyniósł 5,8 procent. Z kolei w przypadku Lotosu, w ostatnim kwartale ceny akcji spółki urosły o prawie 18 procent, a w całym ubiegłym roku o 55,5 procent.
