Rada Polityki Pieniężnej znów podniosła stopy procentowe. W kontekście wojny w Ukrainie i rażącej słabości złotego, decyzja była bardzo wyczekiwana.
Decyzją Rady Polityki Pieniężnej, na marcowym posiedzeniu stopy procentowe w skali rocznej zostały ustalone na następującym poziomie:
- stopa referencyjna: 3,50% (poprzednio 2,75%)
- stopa lombardowa: 4,00% (poprzednio 3,25%)
- stopa depozytowa: 3,00% (poprzednio 2,25%)
- stopa redyskonta weksli: 3,55% (poprzednio 2,80%)
- stopa dyskontowa weksli: 3,60% (poprzednio 2,85%)
Decyzja RPP nie wsparła złotego. Polska waluta rano odrobiła część strat względem euro (wczoraj po 5 zł, dziś po 4,86 zł) czy dolara (wczoraj po 4,60 zł, dziś 4,46 zł), lecz po publikacji decyzji obie waluty podrożały o kilka groszy. Osłabł także entuzjazm na indeksie WIG-Banki, który rano rósł nawet o 4%, a po decyzji już tylko o 2%.
Stopy procentowe NBP w górę
To już szósta z rzędu podwyżka stóp procentowych w Polsce. Pierwszego od 9 lat ruchu w RPP dokonała w październiku 2021 r. (z 0,1% do 0,5%). Następnie Rada zaskoczyła rynek skalą działania w listopadzie (z 0,5% do 1,25%) oraz wpisała się w oczekiwania analityków w grudniu 2021 r. (z 1,25% do 1,75%), styczniu 2022 r. (z 1,75% do 2,25%) i lutym (z 2,25% do 2,75%).
Źródło: NBP |
Przed dzisiejszą decyzją większość ekonomistów oczekiwała podwyżek o 0,5 punktu procentowego (czyli stopy referencyjnej na poziomie 3,25%). Ze względu na wyjątkową nieprzewidywalność sytuacji, nie brakowało też innych prognoz – ekonomiści Pekao spodziewali się podwyżki o 1 punkt procentowy, a BNP Paribas nawet o 1,25 punktu procentowego.
Podwyżka stopy referencyjnej do 3,50% oznacza, że jest ona najwyższa od marca 2013. Wówczas jednak inflacja wynosiła 1%. Tymczasem według ostatnich danych (za styczeń 2021 r.) inflacja obecnie sięga już 9,2%. Więcej na ten temat pisaliśmy w artykule „Inflacja w Polsce jednak poniżej 10%, choć i tak najwyższa w XXI wieku”.
Warto przypomnieć, że cel inflacyjny Narodowego Banku Polskiego to (w średnim okresie) inflacja na poziomie 2,5%, z możliwością odchylenia o 1 punkt procentowy w górę i w dół. Po raz ostatni inflacja mieściła się w tym przedziale w marcu 2021 r. (3,2%).
Analizując stopy procentowe należy wziąć pod uwagę również stopę realną, uwzględniającą wysokość inflacji. Realna stopa procentowa w Polsce wciąż pozostaje mocno ujemna i aby podnieść ją po wyżej zera, potrzeba kolejnych podwyżek stóp NBP i jednoczesnego hamowania inflacji.
Źródło: stooq.pl |
Kolejnych wskazówek dotyczących dalszej polityki NBP dostarczyć mogą jutrzejsze wystąpienie prezesa Adama Glapińskiego (09.03 o 15:00).
NBP przewiduje dwucyfrową inflację
W komunikacie opublikowanym o 16:30, RPP odniosła się oczywiście do inwazji Rosji na Ukrainę i jej makroekonomicznych skutków. Rada zwróciła wagę na wzrost cen surowców energetycznych i żywności, co "najprawdopodobniej przyczyni się do dalszego wzrostu inflacji na świecie".
– W 2022 r. inflacja pozostanie jednak istotnie podwyższona, do czego – oprócz czynników dotychczas podwyższających dynamikę cen – przyczynią się ekonomiczne skutki rosyjskiej inwazji na Ukrainę. W kolejnych latach, wraz z wygasaniem wpływu szoków obecnie podbijających ceny, inflacja będzie się obniżała. Obniżaniu inflacji powinno sprzyjać umocnienie złotego, gdyż w ocenie Rady obserwowana w ostatnim okresie rynkowa presja na osłabienie złotego nie ma uzasadnienia w fundamentach gospodarczych Polski – dodała RPP.
W kontekście złotego, Rada powtórzyła, że "NBP może stosować interwencje na rynku walutowym, w szczególności w celu ograniczenia niezgodnych z kierunkiem prowadzonej polityki pieniężnej wahań kursu złotego".
W komunikacie znaleźliśmy też nowe projekcje inflacji i PKB. Uwaga skupiła się na tych pierwszych, ponieważ w całym okresie prognozowania NBP zakłada, że inflacja będzie powyżej celu, a w tym i przyszłym roku wynosić będzie ok 10%. Ważna uwaga – projekcja została opracowana w oparciu o dane dostępne 7 marca 2022 r.
Formalnie NBP operuje przedziałami prawdopodobieństwa, ekonomiści Pekao wskazali na środek przedziałów. Zamiast inflacji z 50-procentowym prawdopodobieństwem wynoszącej między 9,3 a 12,2% mamy po prostu 10,75%.
W projekcji NBP inflacja poza celem w całym horyzoncie prognozy. pic.twitter.com/YL5206wzV8
— Analizy Pekao (@Pekao_Analizy) March 8, 2022
Wzrost stóp procentowych w Polsce. Komentarze ekonomistów
RPP jak EU w sprawie gazu RUS. Niby dobry kierunek ale tempo jakby nieadekwatne...
— Maciej Bukowski (@mbukows) March 8, 2022
Rynki ewidentnie oczekiwały większego ruchu - po decyzji złoty osłabił się o ok. 5 groszy. pic.twitter.com/Z8DiAKpenh
— Analizy Pekao (@Pekao_Analizy) March 8, 2022
#RPP podniosła 75pb, więcej niż 50bp, które zakładaliśmy, mniej niż agresywne prognozy 100-125pb. Rynek wyceniał 75-100pb. Dobra decyzja, duża podwyżka mogłyby świadczyć, że to my mamy problem, podczas gdy osłabienie PLN to skutek problemów tych, ktorzy nie mogą wyskoczyć z Rosji
— ING Economics Poland (@ING_EconomicsPL) March 8, 2022
Patrząc na prognozy PKB raczej trudno tu mówić o utrzymaniu zrównoważonego wzrostu i zdanie to wypadło z komunikatu. W krótkim terminie RPP uzna zapewne, że może podwyższać dalej, co powinno podtrzymać wyceny rynkowe. Obstawiamy jednak, że tu optymizmu jest jednak za za dużo...
— mBank Research (@mbank_research) March 8, 2022
Warto zwrócić uwagę jeszcze na jedną rzecz: projekcja sygnalizuje podwyższoną niepewność. Szerokość przedziału ufności projekcji na 2022 jest wyższa niż w latach przed pandemią w analogicznym momencie roku. Choć wydaje się, że wciąż trochę za wąskie to jest.
— Ignacy Morawski (@iggnacy) March 8, 2022
RPP gra w niepełnym składzie
O stopach procentowych po raz pierwszy decydowało dziś troje nowych członków: Wiesław Janczyk (nominacja Sejmu) Ireneusz Dąbrowski i Henryk Wnorowski (obaj z nominacji prezydenta). Dołączyli oni do wskazanych przez Senat (kontrolowany przez opozycję) Ludwika Koteckiego i Przemysława Litwiniuka, którzy po raz pierwszy głosowali ws. stóp miesiąc temu.
Warto zauważyć, że formalnie RPP ma obecnie nie 10 (jak mówi ustawa), lecz 9 członków. To efekt braku wyboru jednego z kandydatów sejmowych (w lutym RPP opuścili Grażyna Ancyparowicz i Eryk Łon). Zgłoszona przez PiS posłanka Gabriela Masłowska zrezygnowała na ostatniej prostej, a kandydat opozycji Jakub Borowski (główny ekonomista Credit Agricole) nie otrzymał wystarczającej liczby głosów.
Inflacja i stopy procentowe w Polsce - rozkład jazdy | |
Data | Wydarzenie/publikacja |
✅ 8 marca | Decyzja RPP |
9 marca (15:00) | Konferencja prasowa prezesa NBP |
15 marca (10:00) | Inflacja w Polsce - luty |
15 marca (10:00) | Inflacja w Polsce - nowy koszyk inflacyjny na 2022 |
16 marca (10:00) | Inflacja bazowa w Polsce - styczeń i luty |
6 kwietnia | Decyzja RPP |
Źródło: GUS, NBP |