Komisja Nadzoru Finansowego poinformowała o zawiadomieniu organów ścigania o podejrzeniu popełnienia przestępstwa manipulacji w obrocie akcjami i innych przestępstw. To dobra okazja do tego, aby przyjrzeć się działaniom nadzoru w tym obszarze w ostatnich latach.
W pierwszym opublikowanym dziś komunikacie KNF poinformowała o złożeniu do organów ścigania zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa manipulacji w obrocie akcjami Milisystem SA, notowanej na NewConnect.
Jak dodano, zawiadomienie dotyczy podejrzenia manipulacji przeprowadzonej w dniach 5 maja – 21 września 2022 r. „przez grupę osób fizycznych i podmiotów działających w porozumieniu”. Część z nich znalazła się już na celowniku KNF, gdy złożono zawiadomienie o podejrzeniu nieprawidłowości w obrocie akcjami siedmiu innych spółek (HUB.Tech SA, Softblue SA, Black Pearl SA, Devoran SA (obecnie Devo Energy SA), Europejski Fundusz Energii SA, Boruta-Zachem SA (obecnie. Hub.Tech SA).
To również sprawy z 2022 r., o których szerzej pisaliśmy w artykule „KNF zawiadamia o manipulacjach na akcjach czterech spółek. Grożą za to milionowe kary”. W tym samym artykule zamieściliśmy także opis przykładowych manipulacji wykazanych przez KNF.
W drugim dzisiejszym komunikacie KNF poinformowała o złożeniu do prokuratury zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa manipulacji w obrocie akcjami spółki Inno-Gene SA, również notowanej na NewConnect. W zawiadomieniu uwzględniono również podejrzenie przestępstwa podawania nieprawdziwych danych dotyczących działalności tej spółki i jej akcji.
– Komisja złożyła zawiadomienie z uwagi na podejrzenie popełnienia w 2020 roku przestępstw związanych z publikowaniem nieprawdziwych informacji na temat spółki Inno-Gene SA oraz jej akcji. Przekazywane w raportach tej spółki informacje mogły wprowadzać w błąd inwestorów co do rzeczywistej sytuacji finansowej i organizacyjnej Inno-Gene SA. Działanie to mogło mieć na celu umożliwienie dokonywania transakcji sprzedaży akcji tej spółki po zawyżonej cenie – informuje KNF.
Jak przypomina KNF, manipulacja akcjami to przestępstwo stanowiące naruszenie art. 15 rozporządzenia MAR i jest zagrożone grzywną do 5 000 000 zł albo karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5 albo oboma tymi karami łącznie.
Z kolei podawanie nieprawdziwych danych dotyczących działalności emitenta, które w istotny sposób wpływają na treść informacji, zagrożone jest grzywną do 5 000 000 zł albo karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5 albo oboma tymi karami łącznie. Natomiast wejście w porozumienie z inną osobą, mające na celu manipulację (art. 12 rozporządzenia MAR) stanowi przestępstwo zagrożone grzywną do 2 000 000 zł.
KNF zwiększa aktywność
Jak wynika z raportu rocznego KNF za 2022 r., w ubiegłym roku zaewidencjonowano 350 spraw dotyczących potencjalnych przestępstw. Sporządzono 127 zawiadomień o popełnieniu przestępstwa (wobec 98 w 2021 r., 81 w 2020 r. i 71 w 2019 r.). Najczęściej były to podejrzenia o nieprawidłowości w obrocie instrumentami finansowymi. Warto dodać, że
od marca w 2022 r. w UKNF działa Departament Spraw Karnych, który zajmuje się potencjalnymi rynkowymi przestępstwami. Wcześniej zadania te realizowano w poszczególnych departamentach.
47 ubiegłorocznych zawiadomień skutkowała wpisem na Listę Ostrzeżeń Publicznych KNF. Dotyczy to zawiadomień złożonych w sprawie złamania przepisów wskazanych w ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym. Obecnie na liście widnieje kilkaset podmiotów, z czego najwięcej trafiło tam w wyniku zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa z art. 178 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (prowadzenie działalności w zakresie obrotu instrumentami finansowymi bez wymaganego zezwolenia lub upoważnienia).
W ostatnich latach wzrosła również liczba aktów oskarżenia, które zawiadomiona przez KNF prokuratura kieruje do sądów. W 2022 r. takich przypadków odnotowano 38, w 2021 r. i 2020 r. było ich po 23, a w 2019 r. 17.
Z kolei wyroki skazujące (niestety, często zapadające po wielu latach) oraz warunkowe umorzenia w latach ubiegłych oscylują ok. 25 rocznie.
Przykładowe kary, które zasądzono w 2022 r. w związku ze złamaniem ustawy o obrocie, to:
- Manipulacja instrumentem finansowym: osoba fizyczna została skazana na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na 2 lata oraz grzywnę w kwocie 100 000 zł (wyrok nieprawomocny),
- Manipulacja instrumentem finansowym: osoba fizyczna została skazana na karę grzywny w wysokości 250 000 zł grzywny (wyrok prawomocny),
- Oszustwo: osoba fizyczna została skazana na karę 9 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz obowiązek naprawienia szkody pokrzywdzonym (wyrok prawomocny),
- Oszustwo i prowadzenie działalności bankowej bez zezwolenia: jedna osoba fizyczna została skazana na karę 15 lat pozbawienia wolności oraz jedna osoba fizyczna została skazana na karę 11 lat i 6 miesięcy pozbawienia (wyrok prawomocny),
- Prowadzenie bez zezwolenia działalności w zakresie obrotu instrumentami finansowymi: jedna osoba fizyczna została skazana na karę grzywny w wysokości 150 000 zł grzywny i zakaz prowadzenia działalności gospodarczej przez 2 lata (wyrok nieprawomocny),
- Prowadzenie bez zezwolenia działalności w zakresie obrotu instrumentami finansowymi: dwie osoby fizyczne zostały skazane na karę grzywny po 50 000 zł każda (wyrok nieprawomocny)
Więcej informacji dotyczących postępowań i wyroków dostępnych jest w sprawozdaniu z działalności KNF i UKNF w 2022 r.