Na światowych rynkach finansowych istnieją tysiące ETF-ów. Oto kilka kryteriów, które pozwolą odnaleźć wśród wielu funduszy te, które nas interesują.
Zobacz też inne materiały wchodzące w skład kursu Inwestuj pasywnie z SII
„Nie szukaj igły w stogu siana, kup cały stóg” – mawiał John Bogle, jeden z ojców pasywnego inwestowania. Maksyma ta dobrze pasuje do ETF-ów, szczególnie tych pasywnych, które oferują możliwość jednoczesnego inwestowania w szeroki wachlarz instrumentów (np. wszystkie akcje wchodzące w skład danego indeksu). Co jednak, jeżeli szukanie idealnego ETF-u okazuje się trudne? Z pomocą przychodzą liczne klasyfikacje podziału oraz oparte o nie internetowe narzędzia. Dzięki nim szukanie właściwych ETF-ów nie będzie przypominało szukania igły w stogu siana.
Jakie są fundusze ETF?
Pierwsze kryterium podziału to rodzaj aktywów, których ceny śledzi dany ETF. Wyróżniamy:
- ETF-y akcyjne. Najpopularniejszy rodzaj ETF-ów, oparty o giełdowe indeksy akcyjne.
- ETF-y obligacyjne. Drugi najpopularniejszy rodzaj ETF-ów, oparty o indeksy obligacyjne lub pojedyncze serie obligacji. Do tej grupy należą zarówno ETF-y oparte o obligacje skarbowe, jak i korporacyjne.
- ETF-y metali szlachetnych. Podstawą są notowania cen złota i srebra. Ze względów regulacyjnych, na terenie UE instrumenty te noszą nazwę Exchange-Traded Commodities (ETC).
- ETF-y towarowe. ETF-y te oparte są o ceny pojedynczych surowców (np. miedź, ropa naftowa) lub całych koszyków opartych o indeksy surowcowe (np. Bloomberg Commodity Index).
- ETF-y nieruchomościowe. ETF-y, które pozwalają uzyskać ekspozycję na rynek nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych. Instrumenty te dostępne są tylko na giełdach zagranicznych i odzwierciedlają sytuację na rynku nieruchomości w danym kraju lub grupie państw (np. rynki rozwinięte).
- ETF-y kryptowalutowe. Nowa klasa ETF-ów, która dopiero się rozwija. Umożliwia zarabianie na kryptowalutach bez bezpośredniego inwestowania na giełdach kryptowalutowych (ETF pełni rolę „pośrednika”).
- ETF-y rynku pieniężnego. ETF-y oparte o krótkoterminowe papiery dłużne. Bywają traktowane jako alternatywa dla gotówki, ponieważ instrumenty te charakteryzują się niskim (co nie znaczy, że zerowym) poziomem ryzyka.
- Dodatkowo można wyróżnić ETF-y multi-asset czyli ETF-y, które zawierają w sobie wiele różnych rodzajów aktywów (w tym inne ETF-y). Tego typu ETF-y mogą stanowić gotowy produkt inwestycyjny, np. reprezentujący strategię inwestowania 60% środków w akcje, a 40% w obligacje.
Sposoby replikacji ETF-ów
Inny bardzo ważny rodzaj podziału ETF-ów jest metoda replikacji. Tym terminem określa się sposób, w jaki ETF uzyskuje podobieństwo stopy zwrotu do stopy zwrotu odwzorowywanego indeksu. Rodzaje replikacji ETF-ów to:
- Replikacja fizyczna. To zakup papierów wartościowych wchodzących w skład odwzorowywanego indeksu. Może być pełna (zakup wszystkich aktywów, w proporcjach odpowiadających tym określonym w indeksie) lub częściowa/niepełna (zakup wyłącznie wybranych aktywów z indeksu). Ten drugi typ najczęściej bywa stosowany w przypadku ETF-ów opartych o indeks złożony z bardzo wielu komponentów.
- Replikacja syntetyczna. W tej metodzie nie dochodzi do faktycznego zakupu papierów wartościowych w skali wynikającej z rozmiaru aktywów funduszu ETF. Zamiast tego zarządzający zawiera kontrakt na stopę zwrotu (swap), dzięki któremu otrzymuje stopę zwrotu równą stopie zwrotu z odwzorowywanego indeksu. W zamian druga strona pozyskuje stopę zwrotu z aktywów zabezpieczających transakcję.
W efekcie może się okazać, że syntetyczny ETF naśladujący indeks giełdy w Niemczech w rzeczywistości „ma w środku” akcje spółek amerykańskich. Dostarczenie inwestorom właściwej stopy zwrotu załatwia umowa zarządzającego ETF-em z innym podmiotem.
ETF a dywidendy
Kolejne kryterium podziału ETF-ów stanowi kwestia dochodów kapitałowych, czyli np. dywidend od posiadanych akcji. Fundusze ETF dzielą się na:
- ETF-y akumulujące. To ETF-y, które reinwestują swoje dochody. Odbywa się to automatycznie, bez żadnego działania ze strony inwestora. W rezultacie wartość takiego fundusz ETF z czasem wzrasta.
- ETF-y dystrybucyjne. To ETF-y, które wypłacają inwestorom otrzymywane dochody. W rezultacie ETF taki zapewnia dopływ gotówki na rachunek maklerski i to inwestor decyduje, co zrobi z tymi pieniędzmi. Częstotliwość wypłaty dywidend jest określona z góry (np. co rok, co pół roku, co kwartał). Uwaga – może to wiązać się z obowiązkami podatkowymi!
Informację o tym, jaki charakter ma dany ETF znajdziemy w jego szczegółowym profilu lub też w samej nazwie (np. Acc oznacza ETF akumulacyjny, Dist oznacza ETF dystrybucyjny).
Charakter ETF-ów
ETF-y mogą odwzorowywać indeks na różne sposoby, co można wykorzystać do budowania rozmaitych strategii inwestycyjnych.
- Long (pozycja długa). Wartość ETF-u rośnie, gdy replikowany indeks też rośnie. Najbardziej oczywista i popularna wersja.
- Short (pozycja krótka, odwrotna). Wartość ETF-u rośnie, gdy stanowiący jego podstawę indeks spada. I odwrotnie – ETF tanieje, gdy indeks rośnie.
- Leveraged (lewarowane, z dźwignią). Wartość ETF-u rośnie lub spada o odpowiednio dobraną wielokrotność (razy 2, razy 3 itp.).
Uwaga – większość ETF-ów typu short i leveraged oferują odpowiednie pozycje (krótkie i lewarowane) tylko przez jeden dzień, dlatego zaleca się ich stosowanie tylko do inwestycji krótkoterminowych. Im dłużej inwestor utrzymuje taki instrument, tym jego „rozjazd” z zachowaniem indeksu może być większy. W związku z tym przed zainwestowaniem w tego rodzaju instrumenty warto zapoznać się ze szczegółowymi informacjami.
Przykładowe szczegółowe informacje na ten temat można znaleźć na stronach Beta Securities, na przykładach ETF-ów: BETA ETF WIG20Lev oraz BETA ETF WIG20Short.
ETF-y pod względem zakresu
ETF-y mogą być oparte o indeksy reprezentujące rożne zakresy geograficzne rynku. Istnieją ETF-y globalne, w skład których wchodzą aktywa (akcje, obligacje) z całego świata. Istnieją także ETF-y skupiające się na wybranej grupie państw – rynkach rozwiniętych (USA, Japonia, Niemcy itp.), rynkach rozwijających się (Chiny, Brazylia, Polska itp.) czy wybranych rynkach granicznych (Nigeria, Kazachstan itp.). ETF-y mogą mieć także charakter krajowy i skupiać się na aktywach z jednego tylko kraju.
Kolejny podział (dla ETF-ów akcyjnych) związany jest z rozmiarem spółek należących do odwzorowywanych indeksów. Mogą to być spółki duże, średnie, małe lub ETF może odzwierciedlać mieszaną strukturę.
Z kolei dla ETF-ów obligacyjnych wyróżnimy kryterium emitenta (mogą być to państwa lub korporacje) oraz konstrukcji (np. obligacje zabezpieczone inflacją lub nie).
Wyróżnić możemy także ETF-y oparte o indeksy sektorowe (grupujące podmioty z jednego sektora gospodarki) lub tematyczne (grupujące podmioty wedługo okreśłonego klucza, w tym związanego z przedmiotem ich działalności). Szczegółowo omówione przykłady znajdziesz w naszych analizach:
- Jak inwestować w OZE i transformację energetyczną? Oto fundusze ETF, które to umożliwiają [Analiza]
- Jak zainwestowac w elektromobilność? Poznaj najważniejsze trendy i ETF-y [Analiza]
- Inwestowanie w sztuczną inteligencję – akcje i ETF-y zagraniczne [Analiza]
- ETF na cały świat. Oto dwa popularne sposoby na dywersyfikację [Analiza]
- Jak inwestować w gaming i e-sport? Poznaj rynek, trendy i ETF na ten sektor [Analiza]
- Jak inwestować w rynki wschodzące? ETF-y na emerging markets [Analiza]
- Inwestowanie w nieruchomości poprzez giełdę. Jak inwestować w REIT-y przy pomocy ETF-ów? [Analiza]
- Jak inwestować w zagraniczne obligacje za pomocą ETF-ów? [Analiza]
| ✋Uwaga – nazwa danego ETF-u może mieć charakter marketingowy. Zawsze warto sprawdzić, jakie konkretne aktywa znajdują się w danym funduszu. |
Skanery ETF-ów
Narzędzia, dzięki którym można w łatwy sposób można znaleźć wybrany ETF to tzw. rynkowe skanery. Pozwalają one przeskanować wbudowaną bazę danych o ETF-ach pod kątem wielu kryteriów. Znacząco ułatwia to wyszukiwanie instrumentu, który nas interesuje. W kontekście ETF-ów wyróżnić można:
Osoby początkujące w szczególności powinny zwrócić uwagę na atlasetf.pl. To jedyna polska platforma służąca przeszukiwaniu rynku ETF-ów, udostępniająca informacje w języku polskim oraz zawierająca m.in. informacje o tym, w których biurach maklerskich dostępny jest dany ETF. Analogiczne informacje znaleźć można na stronach internetowych danych biur maklerskich.
